Vroeger opsporen van nierschade

1,7 miljoen Nederlanders hebben chronische nierschade. Zo’n 40 procent weet dit zelf niet. Nierschade is onomkeerbaar. Hierdoor is het vroeg opsporen van nierschade van groot belang, vertelt Annemiek Dorgelo, programma-manager Preventie bij de Nierstichting. “Nierschade is nu nog niet te genezen, maar je kunt veel doen om nierschade en verergering ervan te voorkomen.”

Waarom is het belangrijk nierschade in een vroeg stadium op te sporen?

“Er bestaat weinig bewustzijn onder de Nederlandse bevolking over nierschade. Mensen komen pas bij de arts als ze klachten ervaren, maar klachten ontstaan pas als de nierfunctie minder is dan 30 procent. Mensen met een hoge bloeddruk of diabetes lopen een verhoogd risico, maar weten dat vaak niet. Ook bij het ouder worden komt vaak een verminderde nierfunctie voor. Door de vergrijzing en toename van diabetes, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten wordt de risicogroep steeds groter. Nierschade heeft een grote impact op de levensverwachting van patiënten. Wanneer lichte of matige nierschade op tijd wordt vastgesteld, kan met de juiste maatregelen hart- en vaatziekten en ver-dere nierschade voorkomen worden.”

Welke maatregelen kunnen mensen zelf nemen om nierschade te voorkomen of beperken?

“Mensen kunnen hun zoutconsumptie drastisch verlagen, want zout beschadigt de nieren. 85 procent van de Nederlanders gebruikt te veel zout; hier is veel winst te behalen. De Nierstichting heeft een online zoutmeter ontwikkeld waarmee je kunt inschatten hoeveel zout je binnenkrijgt. Ook medicijngebruik moet vaak afgestemd worden op de nierfunctie. In het algemeen is het belangrijk dat mensen zich bewuster zijn van de risico’s die ze lopen en, wanneer ze tot de risicogroepen behoren, de huisarts vragen om de nieren te controleren.”

Hoe kan het zorgsysteem de opsporing en preventie van nierschade verbeteren?

“Meer samenwerken om bewustwording te vergroten. Huisartsen moeten bij mensen met diabetes en hoge bloeddruk eerder de nierfunctie checken om chronische nierschade op te sporen. Bij patiënten moet de bloeddruk en nieren goed onder controle gehouden worden om verdere nierschade te voorkomen. Een gezonde levensstijl helpt hierbij. De Nierstichting pleit daarnaast voor betere uitwisseling van nierfunctiewaarden voor veiliger medicijngebruik. De uitwisseling van deze gegevens tussen huisarts, medisch specialist en apotheek gaat nu vaak niet goed, doordat ICT-systemen niet op elkaar zijn afgestemd. Zo worden medicijnen voorgeschreven die schadelijk voor de nieren blijken.”