Hartinfarct – wat nu…?

Bij een hartinfarct of myocardinfarct (ook wel hartaanval), sterft er een deel van de hartspier af. De oorzaak hiervan is bijna altijd een vernauwing/afsluiting van de kransslagader. Bij een hartinfarct wordt de bloedtoevoer in de kransslagader zodanig afgesloten dat het hart geen zuurstof meer krijgt. Een hartinfarct kan leiden tot hartfalen, sterfte of levensbedreigende ritmestoornissen.

In de wand van je bloedvaten kan LDL-cholesterol zich ophopen. De plaques (ophopingen van cholesterol) maken het bloedvat steeds nauwer naarmate je ouder wordt. Dit kan uiteindelijk lijden tot een slagaderverkalking (atherosclerose), de belangrijkste oorzaak van een hartinfarct/hartaanval. Ook de vaten die het hart van bloed voorzien (kransslagaders) kunnen verstopt raken. Ook kan een plaque openscheuren en losschieten, waardoor er verderop in het bloedvat een blokkade ontstaat.

Gerelateerde artikelen

Hartinfarct - wat nu… ?

De onvergetelijke patiënten van cardioloog Maarten van Hessen

Hart voor zijn werk. Een meer treffende omschrijving van cardioloog Maarten van Hessen is er niet. Begeesterd over het werk en de innovaties, maar bovenal begaan met zijn patiënten. “Sommigen…

Hartinfarct - wat nu… ?

Goed (HDL) en slecht (LDL) cholesterol: hoe zit dat precies?

Cholesterol. Je hebt het woord vast wel eens eerder gehoord, maar het fijne weet je er misschien niet van. En dan bestaat er ook nog zoiets als HDL- en LDL-cholesterol.…

De symptomen van een hartinfarct kun je vaak moeilijk herkennen. Het meest voorkomende signaal bij een hartinfarct of hartaanval is een heftig drukkende pijn op de borst, die kan uitstralen naar andere delen van je lichaam. Direct hulp zoeken en 112 bellen is belangrijk. Het lastige van een hartinfarct herkennen, is dat maar zo’n veertig procent van de mensen de bekende symptomen ervaart als kortademigheid en een drukkende pijn op de borst die uitstraalt naar de linkerarm. Meer dan de helft – zeker vrouwen – heeft andere klachten.

Pijn op de borst

De meest voorkomende klacht bij een hartinfarct is een beklemmende of drukkende pijn op de borst (angina pectoris) die:

• kan uitstralen naar bovenarmen, hals, kaak, rug en maagstreek.
• ook in rust langer dan vijf minuten aanhoudt.
• Gaat vaak samen met zweten, misselijkheid of braken.

Klachten hartinfarct mannen

Mannen (en vrouwen) hebben vaak tijdens of vlak na een hartinfarct een beklemmende, benauwde of drukkende pijn op de borst. Ook kun je daarbij hevig zweten, misselijk zijn en/of braken. 

Minder duidelijke signalen zijn:

• Pijn in de bovenbuik, nek, rug of kaak
• Pijn tussen de schouderbladen
• Pijn in de linkerarm, lees verder
• De pijn duurt ook in rust langer dan vijf minuten
• Kortademigheid
• Onrustig gevoel of angst, snelle ademhaling
• Duizeligheid
• Extreme moeheid
• Duizeligheid
• Slecht slapen

Klachten hartinfarct vrouwen

Een hartinfarct is echter geen exclusieve mannenziekte. Uit onderzoek van de University of Sydney blijkt dat vrouwen die zijn opgenomen met ernstige hartkwalen, de helft minder kans hebben om de juiste behandeling te krijgen en na ontslag uit het ziekenhuis tweemaal vaker overlijden dan mannen. Hoewel de klachten verschillen van persoon tot persoon, krijgen vrouwen soms andere aanwijzingen die op een hartinfarct duiden. Wees als vrouw daarom gewaarschuwd als je (één van) onderstaande klachten opmerkt:

• Pijn in de bovenbuik, kaak, nek, rug
• Pijn tussen de schouderbladen
• Kortademigheid
• Extreme moeheid
• Duizeligheid
• Onrustig gevoel, angst, snelle ademhaling
• Misselijkheid en/of braken
• Geen klachten

Hoe verschillend een hartinfarct ook kan voelen, het is belangrijk om te weten dat de alarmsignalen elke keer bij jou hetzelfde zullen voelen als de eerste keer.

Stille hartaanval

Een acuut infarct herken je meteen aan de klachten. Een stil infarct is vaak een kleiner infarct dat helemaal niet is herkend. De klachten kunnen dan minder duidelijk zijn. Je denkt niet meteen aan hartklachten of vindt de klachten niet ernstig genoeg om ermee naar een dokter te gaan. Een stil infarct is wel een echt infarct. Daarom is dit ook later te zien op een hartfilmpje (ecg). Een stil infarct komt vaker voor bij vrouwen.

Hartfalen

Bij grote schade aan de hartspier, kan deze z’n werk niet meer doen en ontstaat er hartfalen. Deze kan chronisch zijn, maar de schade kan wanneer het zeer ernstig is, dodelijk zijn.

Gerelateerde artikelen

Hartinfarct - wat nu… ?

Na een hartinfarct: naar welke alarmsignalen luister je?

Door je hartinfarct is het vertrouwen in je lichaam danig op de proef gesteld. En nu je weer thuis bent, zal het sneller schrikken zijn als je lijf laat weten…

De vernauwing bij een hartinfarct kan veroorzaakt worden door (slag)aderverkalking (atherosclerose) in de kransslagaders, belangrijke bloedvaten die het hart van zuurstof voorzien. Eerst kijkt de (huis)arts of het ambulancepersoneel naar de klachten van de patiënt. Aan de hand van een ECG (hartfilmpje), katheterisatie en een echo, kan de specialist/cardioloog vervolgens in het ziekenhuis bepalen wat er aan de hand is. Het bloedonderzoek is het meest belangrijk voor het vaststellen van het hartinfarct. Maar in de eerste uren na een hartinfarct wijst dat meestal nog niets uit.

Het stellen van de diagnose hartinfarct start al in de ambulance. Daar wordt vaak al een hartfilmpje gemaakt. Ook wordt je bloeddruk gemeten en een infuus geprikt. Een specialist leest (op afstand) het hartfilmpje af en bepaalt naar welk ziekenhuis je gaat. In de ambulance bereiden ze je vervolgens alvast voor op behandeling in het gekozen ziekenhuis. Door een combinatie van meerdere meetinstrumenten te gebruiken en onderzoeken in te zetten, krijgt de cardioloog een compleet beeld van je hart.

ECG

Een hartfilmpje (electrocardiogram, ecg) is meestal het eerste onderzoek dat je krijgt bij pijn op de borst. De specialist plaatst elektroden op je huid waarmee elektrische signalen zijn op te vangen. Het is een snel en eenvoudig onderzoek dat geen pijn doet en ook geen risico’s geeft. Een ecg is een hartfilmpje dat deze elektrische signalen van het hart in een grafiek weergeeft.  Een hartfilmpje geeft een indruk of je hart goed werkt. Zo kan de arts ontdekken of je hartritme niet normaal is. Je onlangs een hartinfarct hebt doormaakt, je al eerder een (stil) hartinfarct hebt gehad, of wanneer je hart groter is dan normaal en of je hart op het moment van de meting voldoende zuurstof krijgt. De arts stelt na een ecg voor om ander onderzoek te doen om dit definitief vast te stellen.

Bloedonderzoek

Tijdens een hartinfarct raakt het hart beschadigd en komen er stoffen in het bloed vrij. Dit zijn onder andere de hartenzymen troponine en CK-MB. De hartenzymen worden gebruikt om de schade bij een hartinfarct vast te stellen. De hoeveelheid hartenzymen neemt na enkele uren tot dagen toe. Daarna dalen ze weer tot de normale waarden. De waarden zeggen iets over de grootte van het infarct. Bij een groot hartinfarct zijn er meer hartenzymen in het bloed dan bij een klein infarct.

Verder onderzoek

In de eerste dagen na je infarct krijg je allerlei onderzoeken. De arts kan zo vaststellen welk gedeelte van het hart is getroffen. Ook schat de arts in hoe groot de schade is en wat de mogelijke gevolgen zijn. Zo krijg je een inspanningstest (fietstest), echografie, isotopenonderzoek (SPECT- of PET-scan gedaan. Hiermee onderzoekt de arts de stofwisseling en doorbloeding van het hartspierweefsel.) en/of een hartkatheterisatie (Een hartkatheterisatie kan na het hartinfarct worden gedaan, om het hart en de kransslagaders van binnen te onderzoeken).

Cholesterol

Cholesterol is de belangrijkste veroorzaker bij een hartinfarct. LDL (Lage Dichtheids-Lipoproteïnes) is een eiwit dat verantwoordelijk is voor het vervoer van cholesterol in het lichaam. Veel LDL is slecht voor je bloedvaten. Onderweg blijft het overtollige cholesterol namelijk makkelijk ‘plakken’ in de wanden van slagaders. Dit leidt tot vernauwingen in de vaten die spieren en organen van zuurstofrijk bloed voorzien. Hoe lager het LDL-cholesterol, hoe lager de kans op een hartinfarct, dus het is belangrijk om je cholesterol te meten.

Gerelateerde artikelen

Hartinfarct - wat nu… ?

Wie is wie op de afdeling cardiologie?

De afdelingen cardiologie en hartbewaking ademen rust. Gecontroleerde rust wel te verstaan. Want hier wordt niets aan het toeval overgelaten. Samenwerking tussen de verschillende professionals is cruciaal. En daarom wordt…

Hartinfarct - wat nu… ?

De dagen in het ziekenhuis na een hartinfarct

Daar lig je dan. Op de afdeling cardiologie/hartbewaking. Je werd onwel, reed met gillende sirenes richting het ziekenhuis, alwaar je meteen werd behandeld. Nog maar net bekomen van het feit…

Hartinfarct - wat nu… ?

Zo herken je een hartinfarct

Om alle spieren in je lijf van zuurstof te voorzien, pompt een gezond hart per minuut zo’n 4 tot 5 liter bloed rond. In het geval van een hartinfarct veroorzaakt…

Hartinfarct - wat nu… ?

Wat vertelt de monitor op de hartbewaking?

Nu je na het hartinfarct op de hartbewaking ligt, ben je via elektrodes verbonden aan een monitor die letterlijk over je waakt. Is er iets aan de hand? Dan klinkt…

Hartinfarct - wat nu… ?

Een hartinfarct; dit gebeurt er in het ziekenhuis

Met gillende sirenes word je naar het ziekenhuis gereden. Het medische circus dat erop volgt, gaat door de paniek misschien wel grotendeels langs je heen. Maar wat gebeurt er eigenlijk…

Er zijn meerdere mogelijkheden om het bloedstolsel dat bij een hartinfarct ontstaat in de kransslagaderen weg te halen en de bloedtoevoer na een hartinfarct weer op gang te brengen. Je kunt met een soort mini-stofzuiger de verstopping wegzuigen. Een tweede optie is dotteren. Een extra mogelijkheid bij het dotteren is het plaatsen van een stent. In complexe gevallen kan er gekozen worden voor een openhartoperatie. U krijgt medicijnen en adviezen voor uw leefstijl om een nieuw hartinfarct te voorkomen.

Dotterbehandeling (met of zonder stent)

Je cardioloog kan kiezen voor een dotterbehandeling. Via een snee in je lies brengt de arts een slangetje (katheter) in je bloedvaten, waarmee hij of zij de vernauwde kransslagader oprekt met een soort ballonnetje. Meestal plaatst de arts ook een buisje (stent) in je kransslagader, zodat het bloedvat openblijft. De interventiecardioloog, de arts die dotter- en stentbehandelingen uitvoert, besluit of enkel dotteren of dotteren samen met een stent de vernauwing bij de betreffende patiënt het best kan oplossen. De vaatwand van een kransslagader is elastisch. Daarom is dotteren meestal niet genoeg. De slagader wil namelijk steeds in z’n oude vorm terugveren en blijft zo vernauwd. Het plaatsen van een stent, een soort metalen balpenveertje, is dan een oplossing om de vaatwand blijvend open te houden. 

Bypass/ openhartoperatie

Wanneer je kransslagader ernstig vernauwd is of helemaal is afgesloten, adviseren cardiologen een bypassoperatie. Dit is een openhartoperatie, waarbij de arts een omleiding van bloedvaten maakt om de verstopte kransslagader heen. Een bypassoperatie is een optie als er sprake is van zuurstoftekort in de hartspier en als er meerdere vaten zijn aangedaan. Een bypassoperatie wordt alleen in daarvoor gespecialiseerde centra uitgevoerd. Om bij het hart te kunnen komen, opent de chirurg het borstbeen. Dit geeft een wond van zo’n 15 centimeter. Maar soms is een kleine opening genoeg; dan wordt er tussen twee ribben een kleine opening gemaakt. Als de operatie erop zit, hecht de thoraxchirurg het borstbeen met dun metaaldraad weer aan elkaar. De ingreep is niet zonder risico’s.

Medicijnen

Behalve operaties krijg je na een hartinfarct altijd verschillende medicijnen om je hart te ontlasten en om nieuwe hartproblemen te voorkomen. Medicijnen die je cardioloog kan voorschrijven na een hartinfarct zijn:

• Antistollingsmiddelen, die ervoor zorgen dat er geen bloedstolsels ontstaan.
• Bètablokkers, verlagen de hartslag en bloeddruk.
• Calciumblokkers, verwijden bloedvaten.
• Cholesterolverlagende medicijnen.
• Plastabletten: door overtollig vocht uit te plassen, hoeft je hart minder hard te werken om je bloed rond te pompen.
• Nitraten: met een spray of smelttablet voor onder je tong verwijd je de bloedvaten.
• Anti-aritmica, Medicijnen die het hartritme normaal houden.

Gerelateerde artikelen

Hartinfarct - wat nu… ?

Een hartinfarct raakt je ook in je hoofd

Op z’n zachtst gezegd is het niet niks zo’n hartaanval. En snél dat het allemaal ging. Tussen pijn op de borst, een spoedbehandeling op de OK en bijkomen op de…

Hartinfarct - wat nu… ?

De risico’s en complicaties van een bypassoperatie

Goed nieuws: een bypassoperatie loopt bijna altijd goed af. Meer dan 97% van de patiënten wordt wakker en kan zich verheugen op een gezondere verlenging van het leven. Maar natuurlijk,…

Hartinfarct - wat nu… ?

Wat gebeurt er bij een openhartoperatie?

Een openhartoperatie, bypassoperatie of in medische termen ‘Coronary Artery Bypass Grafting’ is een ingrijpende behandeling. Vaak is dit nodig als er in meerdere kransslagaderen ernstige vernauwingen zitten en niet alle…

Hartinfarct - wat nu… ?

Na een hartinfarct: dotteren met of zonder stent?

Als een kransslagader een ernstige vernauwing heeft of geheel is afgesloten, wat de oorzaak van een hartinfarct is, krijgt het hart niet genoeg zuurstof. Dan is je leven in gevaar.…

Hartinfarct - wat nu… ?

Onderzoek en behandeling na een hartinfarct

Hartfilmpje, echo, dotteren… Vlak nadat je een hartinfarct hebt gehad, volgt een aantal onderzoeken en behandelingen. We zetten het hoe en waarom hiervan op een rijtje. Tijdens een hartinfarct is…

Na een hartinfarct ben je voor de rest van je leven hartpatiënt en kom je in aanmerking voor hartrevalidatie. Hartrevalidatie gaat tevens om het psychische aspect. Het verloren vertrouwen in je lichaam. De angst dat het opnieuw gebeurt. Verder wordt er praktische hulp geboden om je leefstijl te verbeteren. Je krijgt ondersteuning bij het stoppen met roken en tips hoe je gezonder kunt eten en bewegen.

Risicofactoren

Na je hartinfarct wordt gekeken of er risicofactoren zijn die het infarct (mede) veroorzaakt hebben. Voorbeelden van risicofactoren zijn een hoge bloeddruk, roken en een hoog cholesterol. Erfelijke aanleg speelt mogelijk ook een rol.

Complicaties na een hartinfarct

Heb je een hartinfarct gehad, dan is het helaas zo dat je iets meer kans hebt om opnieuw een hartaanval te krijgen. Een hartinfarct kan verschillende complicaties geven zoals hartfalen, hartritmestoornissen en angina pectoris. Steeds beter wordende technieken als dotteren of een bypassoperatie, en de goede medicatie, hebben er echter voor gezorgd dat hart- en vaatziekten niet langer de belangrijkste doodsoorzaak zijn.

Cholesterol

Je kunt vier dingen doen om je cholesterol te verlagen: stop, slik, eet en beweeg. De belangrijkste is: stop met roken! En natuurlijk, gebruik je voorgeschreven medicijnen die het cholesterol omlaag brengen. Therapietrouw is belangrijk. Verschillende medicatie is er speciaal voor gemaakt om het LDL-cholesterol te verminderen en verlaagt daarmee de kans op een nieuw hartinfarct. Daarnaast helpt gezond (maar ook wat minder!) eten enorm. Probeer dus zelf te koken en gebruik veel groente. Bewegen vermindert de kans dat je opnieuw een hartinfarct krijgt of andere vaatproblemen.

Psychologische zorg

De korte ligduur in het ziekenhuis is een geweldige vooruitgang. Maar wat al die tijd onveranderd bleef, is het menselijk brein. De snelheid waarmee we het hart tegenwoordig weten op te kalefateren, is voor het hoofd niet bij te benen. Dat je hart ermee dreigde op te houden, is een enorme klap. Dat verwerken, kost tijd. De hulp van een psycholoog en lotgenotencontact kan enorm waardevol zijn voor het herstel. Wil je hier meer over weten? Vraag je verpleegkundige, fysiotherapeut of cardioloog ernaar. Of check de website van de Harteraad en lees meer over een Hart & Vaatcafé bij jou in de buurt, waar je samen met anderen die hetzelfde hebben meegemaakt kunt sporten of hoe je je verhaal met lotgenoten kunt delen.

Naasten

Wat wel een feit is: een hartinfarct krijg je niet alleen. Er is altijd iemand bij. De partner, kinderen en omstanders. Ook voor hen is het plotselinge van een hartaanval enorm schrikken. Ik merk dat sommige naasten zich later schuldig voelen dat ze de klachten niet herkend hebben. Maak het bespreekbaar.

Gerelateerde artikelen

Hartinfarct - wat nu… ?

Je kwetsbare hart na een hartaanval

Door een hartinfarct krijgt je hart een enorme optater. Het kan daarom zijn dat je, eenmaal opgeknapt, er toch rekening mee moet houden dat je blijvend schade aan je hart…

Hartinfarct - wat nu… ?

Je hart is weer beter, maar geldt dat ook voor jou?

Wist je dat er in Nederland meer dan een miljoen mensen een hart- en vaataandoening hebben? Je begrijpt dat zij niet allemaal bij de cardioloog onder behandeling kunnen blijven… Daarom…

Hartinfarct - wat nu… ?

Veelgestelde vragen na een hartinfarct

Als cardioloog hoor je de meest uiteenlopende vragen. Daarbij is het goed om te weten dat geen vraag te gek is. Want na een hartinfarct kan je soms aan de…

Hartinfarct - wat nu… ?

Verlaag het risico op nóg een hartaanval, verbeter je leefstijl

Toegegeven: het is lastig. En je ziet er wellicht als een berg tegenop. Want natuurlijk weet je dat het beter is als die extra kilo’s eraf gaan. En dat je…

Hartinfarct - wat nu… ?

Naar huis en starten met hartrevalidatie

Je mag naar huis! Maar hoe fijn en vertrouwd het thuis ook is, zeker na die tijd in het ziekenhuis, de schrik zit er na een hartinfarct goed in. Want…