Effecten ADHD-medicijnen op schoolprestaties klein

Medicatie voor kinderen met ADHD heeft positieve invloed op het gedrag maar niet of nauwelijks op schoolprestaties. Dat blijkt uit een nieuwe studie van klinisch neuropsychologen van de Vrije Universiteit Amsterdam waarin zij 37 jaar onderzoek analyseerden. Zij adviseren daarom behandelaren om medicatie niet voor te schrijven met als doel schoolprestaties te verbeteren. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift European Child & Adolescent Psychiatry.

Verminderen van aandachtsproblemen

Zeventig procent van de kinderen met ADHD heeft baat bij medicatie als het gaat om het verminderen van bekende klachten als aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit. Methylfenidaat – de werkzame stof in medicijnen – zorgt ervoor dat de productiviteit van rekenen met 8% toeneemt en de nauwkeurigheid van het rekenen met 3%. Het leidt niet tot verbeteringen in de nauwkeurigheid van het lezen. De verbeteringen in schoolprestaties zijn klein vergeleken met verbeteringen in het gedrag.

Effecten van medicatie op schoolprestaties bijstellen

Klinisch neuropsycholoog Anne Fleur Kortekaas-Rijlaarsdam: “Kinderen met ADHD hebben vaak een achterstand in lezen en rekenen. De effecten van medicatie zijn te klein om er voor te zorgen dat kinderen met ADHD op het niveau van hun leeftijdsgenoten gaan presteren. Voor behandelaren is het daarom bij het voorschrijven van medicijnen voor ADHD belangrijk om te weten dat de effecten op schoolprestaties klein zijn. Een oudertraining en/of een combinatie van ouder- en leerkrachttraining heeft een positiever effect op schoolprestaties, maar meer onderzoek is nodig om dit te bevestigen. Het is belangrijk dat behandelaren, zoals huisartsen, de vaak hoge verwachtingen van ouders en leerkrachten over de effecten van medicatie op schoolprestaties bijstellen.”

Eerder medicijnen dan therapie

Kortekaas-Rijlaarsdam: “Uit het rapport van de Gezondheidsraad van 2014 komt naar voren dat het aantal kinderen tussen de 4-18 jaar dat methylfenidaat kreeg voorgeschreven sinds 2003 is toegenomen van 1% naar ruim 4%. Bij de behandeling van milde tot matig ernstige ADHD moeten de behandelaren eerst kijken naar een psychosociale aanpak van problemen, voordat zij op medicatie overgaan. Uit onze resultaten blijkt dat de behandelaars terughoudend moeten zijn met het voorschrijven van medicatie wanneer ze zien dat de nadruk ligt op de aanpak van teruglopende schoolprestaties.”

ADHD

De ontwikkelingsstoornis Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) wordt gekenmerkt door onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit. Deze symptomen zijn vooral zichtbaar bij problemen in schoolprestaties zoals lagere cijfers, doublures en verhoogde schooluitval. Storend gedrag in de klas in combinatie met teruglopende schoolprestaties is een belangrijke reden voor ouders en leerkrachten om de diagnose ADHD te laten stellen en voor behandeling bij een zorginstelling in aanmerking te komen. Methylfenidaat wordt het meest voorgeschreven bij ADHD in Nederland.

Bron: VU