Hoe om te gaan met hoogcomplexe visuele problemen

Mensen met de ziekte van Parkinson of MS ontwikkelen vaak ook visuele problemen. Dit maakt de zorg voor deze mensen een stuk complexer. Hoe kan men deze zorg verbeteren? Joost Heutink, directeur Kennis, Expertise en Innovatie bij Koninklijke Visio, vertelt hoe specialistische kennis en expertise over visuele klachten daarbij kunnen helpen.

Wat maakt zorg voor mensen met een visuele beperking complex?

“Visuele problemen staan niet altijd op zichzelf. Zo kan een visuele beperking ook het gevolg zijn van de ziekte van Parkinson, MS of niet-aangeboren hersenletsel. Voorbeelden van visuele klachten bij deze aandoeningen zijn wazig zien, dubbelzien, meer behoefte hebben aan licht of juist last hebben van licht. De klachten kunnen per dag verschillen. Meestal ervaren mensen naast de visuele klachten ook motorische of cognitieve klachten, die elkaar soms ook nog versterken.”

Wat betekent deze complexiteit voor de zorg?

“Herkenning en erkenning van de visuele problemen zijn erg belangrijk. Alleen dan kan de patiënt de specialistische, gepersonaliseerde zorg ontvangen die hij of zij wenst. Iedere patiënt is uniek. Twee mensen met hetzelfde probleem, bijvoorbeeld moeite met lezen, kunnen een ander advies of revalidatietraject nodig hebben. Dit alles maakt het lastig om van één behandeling te spreken. Zorg op maat en interdisciplinaire diagnostiek en behandeling zijn nodig. Door samenwerking van bijvoorbeeld een revalidatie-oogarts, een ergotherapeut en een neuropsycholoog met de patiënt kan men komen tot een geïntegreerde behandeling. Vervolgens zie je vaak bij hoogcomplexe zorg: wanneer je één beperking verlicht of zelfs wegneemt, is er ook verbetering op andere vlakken, zoals participatie, kwaliteit van leven en welbevinden.”

Hoe kunnen patiënten het beste met een visuele beperking omgaan?

“Slecht zien, en het vooruitzicht dat je gezichtsvermogen nog verder achteruitgaat, kan heel sterke emoties oproepen. Het is begrijpelijk dat je je in die situatie eerst richt op genezing. Toch is het verstandig om niet te wachten met revalidatie en advies tot de oogheelkundige behandelmogelijkheden uitgeput zijn. Er zijn namelijk veel mogelijkheden voor mensen met een visuele beperking en het is zonde om daar geen gebruik van te maken. Daarbij kun je denken aan ondersteuningsmiddelen en strategieën om met een visuele beperking om te gaan of hiervoor te compenseren. Daarmee kunnen mensen met een visuele beperking veel dingen wél: lezen, contact houden met kennissen en zelfstandig mobiel blijven. Mensen met visuele problemen hoeven zich niet neer te leggen bij de gedachte dat ze minder kunnen!”

Wat betekent dit voor de kennis en expertise van een organisatie?

“De laatste tien tot twintig jaar zijn er nieuwe doelgroepen slechtziende mensen bijgekomen. Denk aan volwassenen met neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson of kinderen met cerebrale visuele inperking (CVI). We zien ook steeds meer mensen met vragen over visuele problemen en autorijden. Op dit gebied heeft Visio de laatste jaren ook enorm veel kennis ontwikkeld. Met de inzet van hulpmiddelen of speciale kijktrainingen kan het mogelijk zijn om een rijbewijs te behalen of te behouden. Er zijn inmiddels honderden mensen in Nederland die dankzij deze innovatieve complexe zorg weer kunnen autorijden! Om hoogwaardige zorg te kunnen bieden en participatie voor al deze doelgroepen maximaal mogelijk te maken, is veel nieuwe expertise nodig. Die expertise met betrekking tot visuele problematiek en revalidatie ontwikkelen en toetsen de zorgprofessionals van Visio samen met universiteiten, ketenpartners en cliënten.”

Meer informatie?
www.visio.org