‘De patiënt staat centraal in alles wat wij doen’

Een borstkankerdiagnose is als het doorbreken van een stilte voor de storm. Het is voor de patiënt immers het begin van een turbulente periode vol angst en onzekerheid. Maud Bessems krijgt hier als chirurg-oncoloog bij het Jeroen Bosch ziekenhuis dagelijks mee te maken en benadrukt het belang van een goede communicatie voor, tijdens en na de behandeling.

Waarom is communicatie zo belangrijk bij borstkankerzorg?

“In Nederland is de kwaliteit aan de medische kant van borstkankerzorg bij de meeste ziekenhuizen goed op orde. Zo zijn de overlijdenspercentages relatief laag en verschillen de prestaties onderling maar weinig. Toch gaat het wel eens fout en dan is meestal een miscommunicatie de oorzaak. Een medisch specialist is zich namelijk goed bewust van de gevolgen van een ziekte of een behandeling, maar voor een borstkankerpatiënt is het medische aspect behoorlijk ingewikkeld. Een goede, gerichte voorlichting is voor de patiënt daarom cruciaal. Hetzelfde geldt voor de directe omgeving, want ook voor hen is de impact enorm.”

Waarom is communicatie in de praktijk zo’n grote uitdaging?

“Dit komt door de medische vooruitgang van de laatste jaren. Vroeger waren behandelingen redelijk gelijk, ongeacht de eigenschappen van de tumor of de individuele lichaamskenmerken van de patiënt. Door de ontwikkeling van nieuwe methoden is dit compleet veranderd. Als ik vijf borstkankerpatiënten help, zullen zij vrijwel alle vijf een ander behandelplan ontvangen. De behandelingen zijn dus veel meer afgestemd op het individu en de kanker zelf. Voor medewerkers is dit soms al best ingewikkeld, laat staan voor een patiënt. Je kunt diegene de situatie wel uitleggen in jip-en-janneke-taal, maar dat dekt de lading vaak niet. Daar heeft de patiënt uiteindelijk niets aan, want dan heeft diegene onvoldoende kennis genomen van de kanker en de behandeling. Ik vind het daarom belangrijk dat een specialist zich verplaatst in de persoon achter de patiënt. Wat vindt hij of zij belangrijk in het leven? Het is een mooie uitdaging om iemand op deze wijze te ondersteunen, want het vergt het uiterste van het inlevingsvermogen en de gespreksvaardigheden van een medisch specialist.”

Hoe begeleiden jullie patiënten tijdens de behandeling?

“Wij hanteren het motto: patiënt centraal. Dat klinkt logisch, maar het komt bij ons naar voren in alles wat wij doen. Het levert ons al vijf jaar een Roze Lintje op. Zo vinden we het belangrijk om medewerkers te onderwijzen in wat patiënten doormaken tijdens de diagnose en behandeling. Op deze manier kunnen zij zich beter inleven in hun situatie en kunnen zij gerichter ondersteuning bieden. Ook zetten we hoog in op het hanteren van een vast aanspreekpunt voor patiënten. Het helpt dat alle disciplines dicht bij elkaar in het ziekenhuis zijn gevestigd, waardoor de communicatie heel soepel verloopt. Moet een patiënt een operatie ondergaan? Dan is het wellicht handig als zij direct door de plastisch chirurg geïnformeerd wordt over de mogelijkheden van een gecombineerde behandeling. Na het behandeltraject ontvangen patiënten bovendien een gepersonaliseerd nazorgplan. Geen twee personen zijn ooit hetzelfde, dus is de aandacht voor het individu ons belangrijkste uitgangspunt.”

Meer informatie?
www.borstcentrumjbz.nl/