Thuisdialyse: onafhankelijk, vrij en meer energie

Mensen die afhankelijk zijn van dialyse, moeten gemiddeld drie keer per week naar een ziekenhuis. Maar Marjon van Hek volgde een cursus thuisdialyse. Thuis heeft ze de benodigde apparatuur staan, vergoed door de zorgverzekeraar. Dankzij een gerichte planning is ze nu onafhankelijker en vrijer in haar doen en laten.

Van peritoneale dialyse naar hemodialyse

Al vanaf haar tienerjaren is Marjon van Hek (nu 54) diabeet. Eén van de mogelijke complicaties van diabetes is het optreden van nierproblemen. “De werking van de nieren gaat daarbij in de loop der jaren langzaam achteruit. Met een dieet kun je het nog even rekken, maar op een gegeven moment is de waarde zo laag dat je moet gaan nadenken over dialyse of transplantatie”, vertelt Marjon.

In 2008 begon ze met PD, peritoneale dialyse. Met deze methode wordt via een katheter spoelvloeistof in de buikholte gebracht. De spoelvloeistof neemt afvalstoffen en overtollig vocht op. In maart 2015 moest ze overstappen op HD, hemodialyse, waarbij het bloed door een kunstnier en een machine wordt gezuiverd.

Thuisdialyse: de regie in eigen handen

“Normaal doe je HD drie keer per week in een ziekenhuis. Maar er bestaat ook de mogelijkheid dat je, na een training, zelf thuis dialyseert.” Wie eerder HD deed, kan volgens Marjon volstaan met een intensieve training van ongeveer drie tot vier weken. Zelf deed Marjon nog geen HD en had dus ‘een voortraject’ nodig, maar volgde wel een korte training.

De lange periode geldt voor klassieke dialyse-apparaten, maar Marjon kon volstaan met een kortere training vanwege een nieuw dialyse-apparaat. “Ik ging vijf dagen in een week naar het opleidingscentrum in een dialysecentrum. In tweeënhalve week had ik de techniek onder de knie en kon ik naar huis met mijn apparaat. Ik kan nu zelf thuis dialyseren.” Thuisdialyse maakt voor het leven van Marjon een groot verschil. “Ik heb de regie over mijn leven weer in eigen handen, ik kan zelf bepalen wanneer en wat ik doe. Dat is voor mij heel belangrijk.”

Zelfdiscipline is het sleutelwoord

Ter controle is Marjon iedere maand een halve dag in het dialysecentrum. Ieder half jaar komt iemand van het centrum naar Marjons huis om te kijken of alles goed gaat. En: “Je kunt altijd bellen of contact opnemen bij vragen en moeilijkheden.” Zelf is Marjon erg te spreken over de thuisdialyse, maar ze plaatst toch wat voetnoten. “Je moet stevig in je schoenen staan, je moet wel goed weten wat kan en wat niet kan. Het is best een ingewikkeld apparaat en thuisdialyse vraagt om zelfdiscipline. Het kost ook wat tijd en daarmee ook een goede planning. Als ik ’s avonds weg wil of moet, betekent dat dat ik op een ander moment moet dialyseren. En ik vind het een vereiste dat je partner er ook volledig achterstaat. Gelukkig is dat bij mij wel zo!”

Betere kwaliteit van leven

Marjon dialyseert vijf maal per week en bepaalt zelf het tijdstip waarop dat gebeurt. Normaal gesproken vindt deze thuisdialyse drie maal per week plaats, maar doordat Marjon het iets vaker en korter doet, gebeurt het iets geleidelijker zodat ze zich prettiger voelt. Twee dagen per week hoeft ze niet te dialyseren. “Als je naar een dialyse-afdeling moet omdat het niet anders kan, dan ga je natuurlijk. Maar het blijft een ziekenhuisachtige omgeving. Thuis is het prettiger en ik voel me er ook beter bij. Minder moe, meer energie en een stabielere bloeddruk. Ook mijn bloedwaarden zijn verbeterd.”