4 veelvoorkomende vormen van reuma

Reumatische aandoeningen beheersen het dagelijks leven en functioneren van veel mensen in Nederland.

Wat is artrose?

Met 1,2 miljoen patiënten is artrose de meest voorkomende reumatische aandoening. De aandoening houdt verband met ons bewegingsapparaat. Dit is het orgaansysteem waardoor de mens zich kan voortbewegen. We verdelen het onder in:

• Het passieve bewegingsapparaat, het skelet en bindweefselkapsels, die steun bieden en door middel van gewrichten bewegingen mogelijk maken
• Het actieve bewegingsapparaat, de skeletspieren die door samen te trekken de beweging veroorzaken.

Bij artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit. Dit leidt tot vervorming van het bot direct onder het kraakbeen. Over de oorzaak van de afbraak van het kraakbeen in botten en gewrichten is nog erg weinig bekend. Spreken over ‘een beetje slijtage’ gaat in ieder geval inmiddels niet meer op. Dit is een goed teken want de aandoening heeft niet altijd de aandacht ontvangen die het verdient. Belangrijk bij artrose is om een goed ingestelde pijnmedicatie te hebben en te blijven bewegen, hoe pijnlijk dat soms ook kan zijn. Artrose wordt vaak onterecht verward met een andere aandoening, botontkalking (osteoporose). Hoewel deze beiden voor komen bij ouderen, zijn ze niet hetzelfde. Bij artrose neemt de dichtheid van het bot onder het kraakbeen vaak toe als reactie op het kraakbeenverlies. In tegenstelling wordt het bot bij botontkalking juist brozer.

Wat is reumatoïde artritis?

Bijna 116.000 mensen hebben reumatoïde artritis. Deze vorm van reuma is een auto-immuunziekte. Het afweersysteem keert zich tegen het eigen lichaam. De oorzaak voor het ontstaan van de ziekte is nog niet duidelijk. Het lastige is dat reumareactoren al tien tot twintig jaar in het bloed kunnen voorkomen, voordat iemand daadwerkelijk klachten krijgt. Dit maakt het moeilijk te achterhalen wat de omstandigheden waren waarop een patiënt van nu tóen in verkeerde. Reumatoïde artritis kan sluipend beginnen of plotseling ontstaan. Het is een chronische aandoening, waarbij gewrichtsontstekingen een leidende rol hebben. Omdat de oorzaak van reumatoïde artritis nog niet bekend is, is de ziekte niet te voorkómen. Wel is steeds meer bekend over de manier waarop het afweersysteem ontregeld raakt en over de ontstekingseiwitten die daarbij vrijkomen. Er zijn medicijnen ontwikkeld die de ontstekingseiwitten goed aanpakken. Het afweersysteem wordt met deze middelen ‘stilgelegd’, waardoor de reumatische ontstekingen tot rust komen.

Wat is jicht?

Jicht is een aandoening die voorheen werd beschouwd als ouderdomskwaaltje. Bij mannen van 40+ komt het voornamelijk veel voor. Om die reden wordt gedacht dat er wellicht een hormonale oorzaak ten grondslag ligt. Jicht is geen welvaartsziekte, dit is een misvatting. Factoren die mogelijk een aanval kunnen uitlokken zijn overmatig eten en het drinken van alcohol. Hierbij moet worden opgemerkt dat deze factoren niet de directe oorzaak zijn. Bij jicht slaan urinezuurkristallen neer in de gewrichten. De oorzaak hiervan is dat de stofwisseling niet goed verloopt. Dit zorgt voor ophoping van urinezuur.

Wat is osteoporose?

Bij osteoporose leg je wellicht niet direct de link met reuma. Maar reuma is niet één ziekte maar een verzamelnaam voor meerdere reumatische aandoeningen, waaronder ook botreuma. Osteoporose is de meest voorkomende vorm van botreuma. In Nederland hebben zo’n 800.000 mensen te maken met osteoporose. Elke zes minuten breekt één van deze 800.000 mensen een bot en niet zelden is het herstel daarna een moeizaam proces. Botten worden zwakker bij het ouder worden. Als de botten erg broos (poreus) worden is er sprake van osteoporose. Bij deze aandoening is beweging belangrijk. Veel beweging zorgt voor sterkere spieren en een kleinere kans op vallen, terwijl tijdens bewegen ook nog eens nieuwe botmassa wordt aangemaakt.