Overgewicht vergroot de kans op artrose

Artrose is een aandoening waarbij een ontsteking in het gewricht ontstaat. Deze ontsteking ontstaat door kraakbeenslijtage en kan leiden tot pijn, stijfheid en zwellingen rondom het ontstoken gewricht. Een risicofactor die meespeelt in het ontstaan van artrose is overgewicht. Ook zijn er indirecte factoren die te maken hebben met overgewicht en de kans op artrose vergroten, zoals te veel slecht cholesterol, beweging en voeding.

Directe effecten van overgewicht

Als je loopt, krijgen je knieën en heupen wel zes tot zeven keer je lichaamsgewicht te verduren. Dit betekent dus dat ze 60 tot 70 kilogram (kg) extra gewicht opvangen als je 10 kg overgewicht hebt. Overgewicht draagt daarom aanzienlijk bij aan kans op artrose in de knieën en heupen.

Wanneer is er sprake van overgewicht?

Of er sprake is van overgewicht wordt vaak bepaald door het berekenen van de Body Mass Index (BMI). Online zijn er veel tools waarmee je die kunt berekenen. Je BMI kun je ook berekenen door je gewicht te delen door je lengte in het kwadraat.

Je BMI zegt echter niet alles over je gezondheid en overgewicht. Bodybuilders hebben bijvoorbeeld een hoog gewicht in verhouding met hun lengte. Dit valt te verklaren door hun hogere spiermassa, maar is niet per se ongezond. Dat geldt bijvoorbeeld wel voor iemand met een hoog vetpercentage. Het meten van je vetpercentage en je middelomtrek zijn methoden die een minder vertekend beeld geven van je BMI. Wat een gezond vetpercentage is, hangt af van je leeftijd en geslacht. Voor een vrouw is een gezonde middelomtrek tussen de 68 en 80 centimeter, voor een man is dat tussen de 79 en 94 centimeter.

Factoren die ook meespelen bij overgewicht

• • Vet

Overgewicht ontstaat in veel gevallen door teveel eten en te weinig bewegen. Het lichaam heeft dan overtollig vet, wat een risicofactor vormt voor verhoogd slecht cholesterol (LDL). Ook de consumptie van teveel verzadigde vetten kan leiden tot verhoogd cholesterol. Deze vorm van cholesterol zorgt voor kraakbeenschade.

• • Beweging

Beweging is essentieel voor de gezondheid van je gewrichten en vermindert overgewicht. Dertig minuten per dag bewegen is het minimum voor je algehele gezondheid. Hiervoor hoef je niet per se intensief te sporten, wandelen, fietsen of schoonmaken in huis zijn ook vormen van beweging. Een half uur is eigenlijk helemaal niet veel, langer bewegen is raadzaam. Maar, let wel op. Te intensieve beweging kan ook artrose veroorzaken. Intensief sporten of zwaar fysiek werk kunnen je gewrichten overbelasten. Daarom is het belangrijk om naar je lichaam te luisteren. Als je gewrichten pijn doen, warm of kloppend aanvoelen of opzwellen, is dit een teken dat je iets meer rust moet pakken.

• • Gezonde voeding

Voor een gezond gewicht en algehele goede gezondheid is voeding van belang. Gezond eten verkleint de kans op ziektes en aandoeningen. Dat geldt ook voor kraakbeenschade, waardoor er dus ook een verband is tussen voeding en artrose.

Ten eerste is gevarieerd eten essentieel. Hierdoor krijg je veel verschillende voedingsstoffen binnen. Daarbij bevat onbewerkt voedsel de meeste gezonde voedingsstoffen en vaak ook de meeste vezels. Vezels geven je een vol gevoel, stimuleren de spijsvertering en controleren het bloedsuikerniveau en cholesterolgehalte.

Bovendien is het aan te raden om 200 gram groente en 200 gram fruit te eten per dag en het eten van vlees te beperken. Vette vis is dan een betere keuze, omdat dit rijk is aan omega 3-vetzuren, die het goede cholesterolgehalte verhogen. Andere goede omega 3- bronnen zijn onder andere walnoten, verschillende bladgroenten, algen, zaden en zonnebloemolie. Tot slot is het advies om alcohol, tabak en andere drugs te mijden.