Wetenschappelijke vondst leidt mogelijk tot nieuwe behandeling artritis

Wetenschappers ontdekten dat de dood van macrofagen – een type immuuncel – reumatoïde artritis kan veroorzaken. Het eiwit A20 kan de celdood van deze cellen verhinderen en zo beschermen tegen artritis. Dit kan leiden tot nieuwe behandelingen.

Een internationale samenwerking tussen onderzoekers van de Universiteit van Keulen, VIB, de Universiteit Gent, het Biomedical Sciences Research Center ‘Alexander Fleming’ in Athene, en de Universiteit van Tokyo heeft een nieuw mechanisme geïdentificeerd dat reumatoïde artritis veroorzaakt. De wetenschappers ontdekten dat de dood van de immuuncellen macrofagen de ziekte kan veroorzaken. Meer nog, ze ontdekten hoe het eiwit A20 de celdood van deze macrofagen kan verhinderen en zo kan beschermen tegen artritis. Deze vondst kan leiden tot nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van deze slopende ziekte.

Artritis begrijpen

Reumatoïde artritis (RA) is een chronische en progressieve ontstekingsziekte die de gewrichten treft. De aandoening veroorzaakt pijnlijke zwellingen die uiteindelijk resulteren in botafbraak en misvorming van de gewrichten. RA komt voor in 1 – 2% van de bevolking en heeft een negatieve invloed op de levenskwaliteit van de patiënten. Er is geen remedie voor RA, maar de vooruitgang van de ziekte kan vertraagd worden met ontstekingsremmende medicatie. De biologische mechanismen die de ziekte veroorzaken zijn nog steeds onduidelijk. Nochtans is het begrijpen van deze mechanismen cruciaal om RA aan te pakken en mogelijke behandelingen te ontwikkelen. Prof. Geert van Loo (VIB-UGent): “We zijn erin geslaagd de oorzaak van het afsterven van de macrofagen te identificeren en daarenboven om de rol aan te tonen van een specifiek deel van het eiwit A20 bij het voorkomen van celdood en dus van het ontstaan van artritis.”
Dr. Marietta Armaka beklemtoont: “We ontdekten hoe de celdood van de macrofagen een celtype activeert dat medeverantwoordelijk is voor de vernietiging van kraakbeen en botweefsel in artritis.”

Afsterven cellen en ontsteking

Een grootschalige wetenschappelijke samenwerking heeft nu een tipje van de sluier gelicht. Prof. Geert van Loo en Arne Martens (VIB-UGent) bundelden hun krachten met verschillende internationale groepen om verder te bouwen op eerder onderzoek aan het VIB-UGent centrum voor Inflammatieonderzoek waaruit bleek dat het eiwit A20 artritis onderdrukt door ontsteking te voorkomen. In het nieuwe onderzoek werd aangetoond dat deze ontsteking veroorzaakt wordt door het afsterven van macrofagen. Door de celdood van deze macrofagen te blokkeren, waren de onderzoekers in staat de ontwikkeling van artritis in muizen te voorkomen.

Richting nieuwe behandelingen

Deze studie bevestigt het cruciale belang van A20 in het controleren van ontstekingen, maar illustreert ook dat celdood voorkomen een essentiële anti-ontstekingsfunctie van A20 is, welke bescherming kan bieden tegen artritis. Prof. Manolis Pasparakis benadrukt: “Vanuit therapeutisch opzicht is dit een erg belangrijke ontdekking omdat het suggereert dat het voorkomen van celdood mogelijk belangrijk is voor de behandeling van RA, tenminste in de groep patiënten waar de dood van macrofagen een belangrijke impuls vormt voor artritis.”

Verschillende farmaceutische bedrijven zijn medicatie aan het ontwikkelen ter preventie van ongewenste celdood. Hopelijk – en op basis van deze studie – kunnen deze medicijnen worden aangewend om mensen die lijden aan ontstekingsziekten, zoals reumatoïde artritis, te helpen.

Bron: Universiteit Gent