Aanpassen leefstijl in strijd tegen diabetes

Nederland telt een miljoen patiënten met diabetes type 2. Wie diabetes heeft, heeft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Sterker nog, het is eigenlijk een hart- en vaataandoening, stelt Dan Hoevenaars, huisarts, kaderarts diabetes en voorzitter van zorggroep Synchroon. “Een verhoogd bloedsuikergehalte veroorzaakt schade aan bloedvaten, waardoor allerlei complicaties kunnen optreden in onder andere hart en bloedvaten.” Hij zet een leefstijlprogramma in om het aantal diabetespatiënten terug te dringen.

Wat is de relatie tussen diabetes en leefstijl?

“Mensen die er een ongezonde leefstijl op nahouden, krijgen sneller diabetes type 2. Diabetes type 1 is waarschijnlijk een autoimmuunziekte van de alvleesklier, die ervoor zorgt dat mensen bijna geen insuline meer produceren. Mensen met diabetes type 2 maken juist heel veel insuline aan, maar worden insulineresistent, waardoor de bloedsuikerspiegel te hoog is. Ongeveer 50 procent van de Nederlandse bevolking heeft overgewicht, waardoor het aantal mensen met diabetes type 2 exponentieel stijgt. Dat heeft onder meer te maken met ongezond eten, te veel eten en een gebrek aan beweging. Wanneer overgewicht de oorzaak is van diabetes, is het gelukkig wel mogelijk om van de ziekte af te komen. Dit kan door de leefstijl aan te passen, af te vallen en bijvoorbeeld minder koolhydraten te eten.”

Zijn mensen zich voldoende bewust van het belang van een gezonde leefstijl?

“Vergeleken met tien jaar geleden is er ontzettend veel aandacht voor gezond leven en voeding. In de media wordt er wekelijks aandacht aan besteed, maar ook in scholen en sportkantines zijn steeds meer gezonde voedingsmiddelen te vinden. Dat zijn de eerste tekenen dat de maatschappij aan het veranderen is. Het is echter bijzonder moeilijk voor mensen om op eigen houtje hun manier van leven aan te passen. Je leefstijl veranderen betekent gezonder leven in zijn totaliteit: meer bewegen, meer ontspannen, langer slapen, gezondere inkopen doen, meer aandacht besteden aan koken. Onze samenleving is echter gericht op dingen snel en gemakkelijk uitvoeren, en niet op rust nemen en bewegen. Deze dingen kosten namelijk tijd, en in die tijd worden wij geacht andere dingen te doen. Daarom is het zo moeilijk om zonder goede coaching je gedrag te veranderen. Het zou mooi zijn als de lokale en landelijke politiek het initiatief nemen om de leefomgeving gezonder te maken. Dat is dé manier om het totaal aantal diabetespatiënten preventief naar beneden te krijgen.”

Hoe helpen jullie mensen hun manier van leven aan te passen?

“Keer Diabetes2 Om is een programma waarbij mensen met diabetes zeer intensief worden begeleid. In een groep van maximaal twintig personen houden mensen zich twee dagen volledig bezig met leefstijl. Ze leren praktische zaken als koken en nemen de tijd om samen te eten en te wandelen. Daarnaast bekijken ze met een leefstijlcoach waar hun persoonlijke drempels liggen om dingen te veranderen in hun leven. Na deze twee dagen zijn er een aantal terugkomdagen. Ook is er begeleiding in de regio, door de huisarts, praktijkondersteuner of diëtiste. Bovendien is er ondersteuning via sociale media, waarbij de deelnemers elkaar in een besloten groep stimuleren. De resultaten zijn heel goed. Na twaalf maanden is 87 procent van de deelnemers geheel of gedeeltelijk omgekeerd, en gebruikt 38 procent van de deelnemers geen diabetesmedicatie meer. De volgende stap is om te kijken of het programma kan worden opgenomen in het basisverzekeringspakket en of verzekeringsmaatschappijen ermee aan de slag willen. Uiteindelijk zouden we dit programma aan alle nieuwe diabetespatiënten willen aanbieden, of zelfs op preventieve basis aan mensen met een hoog risico op diabetes. Ik hoop ook dat de lokale politiek het vraagstuk van de gezonde leefomgeving oppakt.”

Meer informatie?
www.keerdiabetesom.nl