Wat zijn etalagebenen, oftewel: wat is perifeer arterieel vaatlijden?

Perifeer arterieel vaatlijden (PAV), ook wel bekend als etalagebenen, komt redelijk vaak voor. Eén op de vijf vijftigplussers heeft er last van. En behóórlijk last. Want als je tijdens het lopen steeds maar stil moet gaan staan om de pijn in je been te laten wegzakken, is dat erg vervelend. Maar waar wordt die pijn eigenlijk door veroorzaakt? Huisarts Mirthe Bakker legt het uit.

“Etalagebenen, in medische taal ‘perifeer arterieel vaatlijden (PAV)’ of ‘claudicatio intermittens’, is een vaatziekte,” vertelt dokter Bakker. “Dat betekent dat er iets met de bloedvaten aan de hand is. In het geval van etalagebenen is er een slagader (bloedvat) in het been vernauwd. Via slagaderen wordt zuurstofrijk bloed naar de spieren en organen gebracht. Is er ergens in je lijf een slagader vernauwd of verstopt, dan wordt er in dat deel dus te weinig of geen zuurstof afgeleverd. Wat vervelend is als je gaat lopen, want spieren hebben extra zuurstof nodig als je gaat bewegen. Dus als de bloedstroom wordt belemmerd, krijgt zo’n spier niet genoeg zuurstof.”

Te weinig zuurstof in de beenspier

Dokter Bakker: “Bij een vernauwing in een slagader in het been, voel je pijn, kramp of een doof gevoel als je loopt. Ga je sneller lopen of wandel je een helling op, dan krijg je sneller klachten. Hetzelfde geldt als het koud is. Dat komt omdat de bloedvaten samentrekken als het koud is. De pijn in het been wordt veroorzaakt doordat de beenspier niet genoeg zuurstof krijgt. Even stilstaan helpt de pijn te laten verdwijnen, want dan komen de spieren tot rust en kan de bloedstroom het tekort aan zuurstof aanvullen. Daar komt de term etalagebenen dan ook vandaan; mensen zijn geneigd om even voor een winkelruit stil te staan totdat de pijn weg is.”

Risico’s

“Ik benadruk altijd dat etalagebenen een vaatziekte is,” vervolgt dokter Bakker. “Dat betekent in bijna alle gevallen dat je een grotere kans op hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of een beroerte hebt. Alle reden om te stoppen met roken dus. Maar ook om gezonder te gaan eten en meer te bewegen. Daarmee verklein je de kans op verstoppingen in andere bloedvaten in je been, hart en hoofd. Een gezonde leefstijl helpt een te hoog cholesterol, te hoge bloeddruk, stress en overgewicht te verminderen. Want die dingen zorgen er allemaal voor dat bloedvaten vernauwd of helemaal verstopt kunnen raken. Gelukkig is er al met een beetje gezonde verandering veel verbetering in zicht. En natuurlijk kan je huisarts helpen om je die gezonde start te laten maken.”

Wanneer naar de huisarts?

“Heb je pijn in je been na een eindje lopen? En voel je druk in je voeten, heb je er slecht genezende wondjes of eeltplekken? Ga dan naar de huisarts,” drukt dokter Bakker iedereen op het hart. “Ga ook zeker (terug) naar de huisarts als je ’s nachts pijn krijgt in je been of als de klachten, ondanks je inspanning om gezonder te leven en dagelijks te lopen, erger worden.”

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Bayer. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, Bayer heeft geen invloed op de inhoud gehad.

PP-XAR-NL-0300-1