Boliviaanse stam heeft meest gezonde hart

Dagenlang jagen, landbouw verrichten en onbewerkt voedsel eten zorgen ervoor dat de aderen van de Boliviaanse stam Tsimane schoon blijven. Dit blijkt uit onderzoek van het MemorialCare Heart & Vascular Insitute, dat in de medische uitgave The Lancet gepubliceerd is.

De aderen van de Tsimane

De primitieve stamleden hebben de meest gezondste harten ter wereld. Hun simpele bestaan geeft ze buitengewone bescherming tegen hartziektes. Ze leiden een actief leven in het Amazoneregenwoud waar zelfvoorzieningslandbouw en voedselverzameling een grote rol spelen. Dankzij deze unieke levensstijl hebben de meeste Tsimane cholesterolvrije aderen, wat de kans op hartaanvallen verkleint. Dit suggereert hoofdonderzoeker Gregory Thomas, medisch directeur van de belangenorganisatie voor hart- en vaatziektes.

Uit CT-scans bleek aderverkalking vijf keer minder voor te komen onder de Tsimane dan bij Amerikaanse volwassenen. “We ontdekten dat 85 procent van deze bevolkingsgroep hun hele leven geen aderverkalking krijgt. Ze hebben in principe de lichamelijke gesteldheid van een 20-jarige,” zegt Thomas. “Ze hebben namelijk ook een lagere hartslag, bloeddruk, cholesterolgehalte en bloedsuikerspiegel dan andere bevolkingsgroepen.”

Onderzoeksmethode

De onderzoekers leerden over het bestaan van de Tsimane door antropologen die de stam bestudeerden. Deze studie werd door Hillard Kaplan aangestuurd, een professor van de University of New Mexico. “Kaplan en zijn team beseften dat ze bijna geen hartziektes hadden meegemaakt bij de stam. Er was slechts één geval bekend van een stamlid met een hartaanval,” zegt Thomas.

Met deze informatie in het achterhoofd organiseerden de onderzoekers de overtocht van meer dan 700 Tsimane naar Trinidad, waar ze de stamleden aan CT-scans onderwierpen. Deze scans bevestigden wat ze al dachten; de Tsimane hebben de schoonste aderen in vergelijking met andere vastgelegde bevolkingsgroepen. Uit de scans kwam namelijk naar voren dat ongeveer 85 procent van de Tsimane geen risico loopt op hartziektes omdat er bij hen geen sprake is van aderverkalking. Zo’n 13 procent heeft een laag risico en slechts 13 procent heeft een matig tot hoog risico.

Ter vergelijking loopt maar 14 procent van Amerikanen geen risico op hartaanvallen terwijl 50 procent een matig of hoog risico heeft, blijkt uit een recent onderzoek. Het lagere risico op hartziektes is allemaal terug te leiden op de gezonde levensstijl van de stam.

Gezonde levensstijl

“De mannen zijn gemiddeld 6 tot 7 uur per dag fysiek actief, en de vrouwen zo’n 4 tot 6 uur,” zegt Thomas. Daarbij consumeren de Tsimane alleen wat ze kunnen verbouwen of vangen, waardoor ze een vers en vetarm dieet hebben. Circa driekwart van wat ze eten bestaat uit onbewerkte koolhydraten in rijst, bananen, mais, noten en fruit. Eiwitten verkrijgen ze uit mager wildvlees en vis en roken doen ze bijna niet. “We zijn erg verbaasd dat hartziektes met deze hoeveelheid lichaamsbeweging en dit dieet te voorkomen zijn,” zegt Thomas.

De resultaten suggereren dat de Westerse levensstijl een risicofactor kan zijn voor aderverkalking. Moderne mensen hebben het zelfvoorzienende leven namelijk ingeruild voor een bestaan met bewerkte voedselproducten en minder fysieke inspanning. Dit wordt ook onderschreven door cardioloog Kim Williams. Ze voegt eraan toe dat de moderne geneeskunde zich meer heeft gericht op operaties en medicijnen die de levens van hartpatiënten kunnen redden en verlengen, maar te weinig op het voorkomen van hartziektes. “We hebben de vloer gedweild in plaats van de kraan uitgezet.”

Volgens Thomas trekken de bevindingen de populaire theorie dat ontstekingen de oorzaak van aderverkalkingen kunnen zijn ook in twijfel. Door parasieten als mijnwormen, rondwormen en giardia hebben de Tsimane het grootste deel van hun leven ontstekingen. Dit blijkt echter geen negatief effect te hebben op hun aderen.