Gepersonaliseerde behandeling bij chronische depressie

Eén op de vijf Nederlanders krijgt in het leven te maken met depressie, waarvan 15 tot 20% een chronische vorm ontwikkelt. Deze langdurig depressieve gevoelens zijn in de praktijk lastig te behandelen. Hoogleraar Jan Spijker, als psychiater werkzaam bij Expertisecentrum Depressie (onderdeel van GGZ-instelling Pro Persona), vertelt over de ideale aanpak bij zogeheten ‘therapieresistente depressies’.

Wat houdt een therapieresistente depressie in?

“Depressie is over het algemeen een aandoening die goed te behandelen is. De oorzaken lopen weliswaar sterk uiteen, maar de hedendaagse behandelmethoden zijn gevarieerd en in de praktijk effectief gebleken. Toch moeten we ook concluderen dat de bestaande therapieën niet bij iedereen het gewenste effect hebben. De mensen bij wie behandeling niet aanslaat, ontwikkelen dan een chronische, therapieresistente depressie.”

Wat is de oorzaak van deze resistentie?

“Onderzoek heeft in de loop der tijd al verschillende aanwijzingen opgeleverd. Zo kampen veel therapieresistente patiënten met andere klachten, zoals een angststoornis, autisme of een chronische, lichamelijke ziekte. Dit zijn complicerende factoren en zorgen voor een groter risico op aanhoudende, depressieve gevoelens. Daarnaast kan een depressie op jonge leeftijd een aanwijzing zijn voor een verhoogde kwetsbaarheid voor langdurige klachten. Biologisch onderzoek heeft bovendien aangetoond dat de hersenen van iemand die kampt met depressie afwijken van het brein van een gezond persoon. Deze neurobiologische veranderingen kunnen ook een rol spelen in het aanhouden van klachten.”

Wat is jullie rol bij de behandeling van chronische en therapieresistente depressie?

“Patiënten die bij andere klinieken onvoldoende vooruitgang boekten, krijgen bij ons een intensieve, gepersonaliseerde behandeling aangeboden. Dit betekent dat wij de behandeling intensiveren en andersoortige interventies toepassen, zowel psychologisch als biologisch. Zo maken we gebruik van een intensieve vorm van psychotherapie, genaamd ‘schematherapie’, waarbij wij gebeurtenissen uit de jeugd van patiënten een plek geven in de behandeling. Daarnaast participeren we in onderzoeken naar innovatieve neuro-stimulatiemethoden en nieuwe medicaties zoals ketamine, vooral bekend als verdovingsmiddel. Ook stimuleren we patiënten zelf bij te dragen aan het verminderen van klachten door het zelfmanagement te bevorderen. Gedurende elke behandeling monitoren wij patiënten intensief, zodat we de therapie waar nodig kunnen bijsturen en deze effectiever wordt.”

Meer informatie
www.propersona.nl/expertisecentrumdepressie