Urineverlies is niet normaal

Volgens de meest recente NHG Standaard Urine Incontinentie kampt een kwart tot de helft van de volwassen vrouwen met urine-incontinentie. Dit urineverlies kan gepaard gaan met aanzienlijke negatieve gevolgen voor de kwaliteit van leven.

Taboe op urineverlies

Jonge vrouwen stappen doorgaans gemakkelijk naar hun huisarts maar vooral voor oudere vrouwen is spreken over persoonlijke hygiëne nog altijd een groot taboe. Zij gaan ervan uit dat ‘het’ nu eenmaal hoort bij ouder worden. Maar dat is niet het geval. In de meeste gevallen kan urineverlies worden verholpen door bekkenbodemtherapie, een verandering van leefstijl, medicatie, elektrostimulatie of een operatie.

Oorzaken van incontinentie

Veel vrouwen denken, onder meer als gevolg van de vrolijke tv-reclames over incontinentiemateriaal, dat het normaal is dat je af en toe of regelmatig urine verliest. Maar het is niet normaal dat vrouwen, in welke levensfase dan ook, urine verliezen. Vaak is een slappe of juist een te strak gespannen bekkenbodemspier de oorzaak van het probleem. Tijdens de zwangerschap en zeker tijdens de bevalling kan schade ontstaan aan deze spiergroep. Die schade kan al direct leiden tot problemen maar het is ook mogelijk dat pas op latere leeftijd urine-incontinentie ontstaat.

Behandeling via bekkentherapie

In beide gevallen kan bekkentherapie uitkomst bieden. Bij meer dan zestig procent van de vrouwen leidt deze speciale fysiotherapie tot herstel. Voorwaarde is wel dat vrouwen de discipline opbrengen om dagelijks de oefeningen te doen, ook als zij geen last meer hebben van urine-incontinentie.

Groeiend bewustzijn over incontinentie

Het is belangrijk dat niet alleen vrouwen beseffen dat urineverlies niet normaal is. Ook huisartsen moeten goed geïnformeerd zijn over de behandelmogelijkheden. Hier is steeds meer aandacht voor. Tijdens het congres van het Nederlandse Huisartsen Genootschap eind 2015 was het thema ‘Urogynaecologie en seksuele gezondheid’. Ruim 2.500 huisartsen bezochten het congres. De organisatie had ook de Patiënten Vereniging Bekkenbodempatiënten uitgenodigd.

Voorzitter Nicole Schaapveld was aangenaam verrast over de grote belangstelling. “Het is zeker niet zo dat huisartsen vinden dat vrouwen er maar mee moeten leren leven. Juist niet. Er komen steeds meer kaderhuisartsen met als specialisatie incontinentie.” Een groeiend aantal praktijken heeft ook een continentieverpleegkundige in dienst. Maar vrouwen moeten wel de eerste stap zetten en een afspraak maken met de huisarts of de praktijkverpleegkundige.

Interstitiële Cystitis

Er zijn enkele aandoeningen die te maken hebben met plasdrang waarbij geen genezing mogelijk is. Een van die aandoeningen is Interstitiële Cystitis. IC-patiënten voelen voortdurend een pijnlijke aandrang om te plassen. Plassen verlicht de pijn en lucht op. Door de continue, pijnlijke aandrang verdwijnt de pijn vaak niet volledig en is de opluchting slechts zeer tijdelijk. Om de pijn voor te zijn, gaat de patiënt bij de minste aandrang plassen. Zo worden de periodes tussen het toiletbezoek steeds korter. Als een toilet niet voorhanden is of als de drang te urgent is, wordt vaak gebruik gemaakt van opvangmaterialen.

Behandeling van IC

Genezing van IC is niet mogelijk maar er zijn wel behandelingen die de symptomen draaglijker kunnen maken. De behandelingen variëren van pijnstillers en blaasspoelingen tot neurostimulatie, botoxinjecties en operatieve ingrepen. “Vaak wordt gewerkt met een multidisciplinaire behandeling”, meldt de Interstitiële Cystitis Patiëntenvereniging. “De uroloog werkt vaak samen met bijvoorbeeld een seksuoloog, psycholoog, gynaecoloog, een pijnbehandelaar en een bekkenfysiotherapeut.”