Specifieke behandelmethode voor kind met LVB

Kinderen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en psychiatrische problematiek vragen om een specifieke behandelmethode en begeleiding. Het is belangrijk om daar ook de ouders van het kind bij te betrekken. Directeur Carey Gardien en kinder- en jeugdpsychiater Corine van Vliet van De Banjaard lichten dit belang toe.

Kunt u een algemeen beeld schetsen van kinderen met een licht verstandelijke beperking?

Gardien: “Uiterlijk zie je niets aan deze kinderen en ze lijken gewoon mee te doen. Maar al gauw, op de peuterspeelzaal bijvoorbeeld, vallen ze buiten het systeem omdat ze het intellectueel niet aankunnen. Dat leidt tot gedragsproblematiek en ze komen in de molen van onderzoeken terecht. Het valt de omgeving niet op dat ze minder kunnen dan gemiddeld en zo worden ze structureel overvraagd. Daarnaast is er in de gezinnen van deze kinderen vaak meer aan de hand: ouders hebben zelf problemen of kennen beperkingen in hun functioneren. Daardoor hebben zij minder mogelijkheden om de specifieke opvoedingsvragen van hun kind te kunnen beantwoorden. Vaak is er ook sprake van een specifiek syndroom dat de combinatie van LVB en psychiatrie nog ingewikkelder maakt.”

Wordt de situatie voor deze groep beter?

Gardien: “Ja, de afgelopen jaren is de groep beter in beeld gekomen. Er zijn in Nederland nu vijftien centra, MFC’s, specifiek voor deze problematiek. Onze groep heeft een te laag IQ voor een psychiatrische behandeling bij de reguliere GGZ, maar is te psychiatrisch voor de gehandicaptenzorg. Op dat snijvlak begeven de MFC’s zich en er wordt professionaliteit en expertise opgebouwd. We zien de zorgvraag echter toenemen. Voor onze specialistische zorg is het lastig dat de jeugdzorg nu bij gemeenten is ondergebracht en daardoor beperkt wordt door gemeentegrenzen; specialistische zorg gaat juist over de grenzen heen. Dat geldt nog sterker voor de groep met bijkomende neurologische of somatische problematiek. Veel bureaucratie die ten koste gaat van de zorg.”

Wat is belangrijk in de behandeling van kinderen met een LVB?

Van Vliet: “Veel methodieken zijn afkomstig uit de psychiatrie en worden ‘vertaald’ naar deze doelgroep. Geweldloos Verzet is een van de methoden, een benadering om om te gaan met gewelddadig en zelfdestructief gedrag van kinderen en adolescenten. Het helpt ouders weer grip te krijgen op het gedrag van hun kinderen. Uitgangspunt is dat de ouders hun eigen gedrag veranderen in plaats van te proberen dat van hun kind te veranderen. Ze zien dat het werkt en daarmee zet je ze in hun kracht. Machteloosheid omzetten in kracht, er zijn voor je kinderen en de relatie herstellen: dat is de kern.

Met het Intensief Ambulant Team geven we ouders trainingen om beschreven interventies te leren en te bespreken. Vervolgens bellen we iedere dag ter ondersteuning van de handelingen. Twee keer per week gaan we thuis of op school langs om gesprekken te voeren met ouders en leerkrachten. Zo creëer je een methodiek via gezin en school en dat is belangrijk, want dat zijn immers de systemen waar het kind deel van uitmaakt. Het vraagt van ons de nodige creativiteit, maar dat is juist de uitdaging. Momenteel loopt er een effectiviteitsonderzoek naar deze methodiek.”