Verlichting van chronische pijn

“Chronische pijn werkt verlammend”, zegt Hilda Geysendorpher, bestuurslid van de Patiënten Vereniging voor Neurostimulatie. “Eén op de vijf Nederlanders heeft chronische pijn. Daarom is het belangrijk om patiënten én huisartsen te blijven wijzen op de mogelijkheden die er zijn.”

Wat zijn de gevolgen van chronische pijn?

Voordat pijn chronisch wordt, is er meestal al een hele weg afgelegd. Pijnspecialist Harold Nijhuis licht dit toe: “Pijn wordt chronisch genoemd als het langer dan drie maanden aanwezig is en zijn functionaliteit verloren heeft. Chronische pijn beheerst het dagelijks leven. Vaak voelen deze patiënten zich onbegrepen, omdat chronische pijn niet als ziekte wordt erkend. Niet zelden dreigt daardoor een sociaal isolement, omdat deze mensen bijvoorbeeld niet meer op visite kunnen gaan of boodschappen doen. Ze moeten met de pijn leren leven, wordt dan gezegd.”

Zorg door de huisarts en pijnspecialisten

De huisarts speelt een belangrijke rol in de behandeling van chronische pijn. Hij kan pijnstillers voorschrijven en de patiënt doorverwijzen naar bijvoorbeeld een fysiotherapeut. Als dat na drie tot zes maanden geen verbetering geeft, is een verwijzing naar een pijnspecialist nodig. Veel huisartsen zijn zich hier echter onvoldoende van bewust. Nijhuis: “Door huisartsen en patiënten te wijzen op specialistische centra valt al veel winst te halen.” Geysendorpher vult hem aan: “De stap naar een pijnspecialist wordt niet altijd aangeboden door de huisarts, meestal door onbekendheid. Te vaak moeten patiënten zelf vragen om een doorverwijzing naar een specialistisch centrum. Een pijnspecialist kan vaststellen of de pijn nog een functie heeft en waar de pijn vandaan komt. Hij zet de patiënt ook weer met beide benen op de grond en dat is belangrijk, want het is lastig om de goede keuze te maken en nuchter na te denken als je voortdurend pijn hebt.”

Behandeling van chronische pijn

De behandeling van chronische pijn is maatwerk. De voorgeschiedenis, beschrijving van de pijn en lichamelijk onderzoek van de patiënt geeft de pijnspecialist vaak al de nodige aanknopingspunten. Nijhuis: “We zijn geen specialisten die ergens een knopje ‘pijn’ aan en uit kunnen zetten. Maar bij meer dan de helft van de patiënten realiseren we een pijnreductie van 50 procent of meer. Dat lijkt misschien niet veel, maar kan een groot verschil maken in de kwaliteit van leven.”

De behandeling van chronische pijn gebeurt volgens een soort behandelladder. Allereerst worden medicatie en fysiotherapie geprobeerd. Daarna heeft de pijnspecialist de mogelijkheid om meer invasieve middelen in te zetten, zoals injecties. Als sluitstuk in de behandeling kan neuromodulatie of neurostimulatie worden toegepast, waarbij met elektrische stroompjes wordt geprobeerd de pijn te verlichten.