De meerwaarde van de Kanker Risico Test

De nieuwe Kanker Risico Test detecteert het risico op het ontwikkelen van erfelijke kanker in de toekomst. Dr Patrick Willems, directeur van laboratorium GENDIA, geeft uitleg over de voordelen en werkwijze van deze universele test.

Wat is de Kanker Risico Test?

“Het bepalen van het risico op erfelijke kanker is een zeer gangbare test, zowel in België als in Nederland. Traditioneel worden er echter maar een beperkt aantal genen getest: voornamelijk dan BRCA1 en BRCA2 in families met borst- en/of eierstokkanker, en APC, MLH1, MSH2 en MSH3 in families met darmkanker. De nieuwe Kanker Risico Test is een veel uitgebreidere test, waarbij er wordt gekeken naar 19 borstkanker- en eierstokkankergenen en 16 darmkankergenen. In totaal gaat het om 30 genen (er is overlap tussen enkele genen, vandaar dat het geen eenvoudige optelsom betreft).

Daarnaast kunnen meer erfelijke kankersoorten worden gedetecteerd. Het is niet alleen borst- en eierstokkanker, darm- en baarmoederkanker, maar óók pancreaskanker, prostaatkanker, maagkanker en huidkanker waarop het risico kan worden aangetoond. Tevens is de nieuwe test nu beschikbaar voor elke volwassene, en niet meer alleen voor families met veel van deze kankers.”

Zijn er selectiecriteria voor de test?

“In de traditionele genetische centra van de universitaire ziekenhuizen is een strenge selectie aan de poort. De kostprijs van hun gen-analyses is er erg hoog, tot wel 10 keer hoger dan die van de Kanker Risico Test. Hierdoor krijgt slechts een kleine groep patiënten toegang tot de test.

GENDIA kan veel meer patiënten helpen, er is namelijk geen selectieprocedure. Elke volwassene kan gebruikmaken van deze goedkopere test. Wel is het zo dat we geen minderjarigen screenen, tenzij uit de familiegeschiedenis duidelijk wordt dat in de familie van de minderjarige kanker voorkomt onder de 18 jaar. Dit is echter uitzonderlijk.”

Hoe gaat de test in zijn werk?

“Er wordt gemakshalve bij de patiënt een beetje speeksel afgenomen waaruit DNA wordt geïsoleerd. De DNA-analyse in het laboratorium duurt circa één maand. Ter vergelijking, in academische ziekenhuizen kan dit proces tot zes maanden duren. Na een maand krijgt de patiënt het resultaat inclusief leeftijdsgebonden screeningsadviezen.”

Bekijk een voorbeeld van een (geanonimiseerd) rapport.

Hoeveel zekerheid biedt de test?

“Het is kwalitatief-technisch gesproken een bijzonder hoogstaande test. Er worden heel weinig erfelijke afwijkingen gemist. Maar voor alle genetische testen geldt: er wordt getest op een erfelijk risico, en niet op het risico om die ziekte te ontwikkelen.

Alles tezamen is de nieuwe Kanker Risico Test veel universeler, toegankelijker en goedkoper dan de restrictieve kankerscreening van de universitaire centra.”