Feiten en fabels over kanker

Er is veel te doen rondom kanker; het lijkt wel alsof je het óveral van kunt krijgen. Van bijvoorbeeld deodorant, luchtverfrissers en de zon. Maar wat is daarvan waar? We zetten de vele verzinsels en waarheden over kanker op een rij.

De rol van voeding

Zo bevatten groenten en fruit anticarcinogenen, dat zijn stoffen die kanker tegengaan. Een dieet met veel groente en fruit heeft een beschermend effect tegen kanker en is een ondersteuning van het lichaam.

Er zijn speciale kankerdiëten gebaseerd op veel groente en fruit. Vers, rauw, sappen of geperst, matig gebruik van aardappelen, wel rijst en volkoren producten. Geen vlees, wel vis. Of zo’n dieet genezend werkt, is de vraag. Het geeft in ieder geval voldoende ondersteuning tijdens het ziekteproces.

Chronische prikkeling van lichaamsweefsel

Er is een verband tussen chronische prikkeling van lichaamsweefsel en het ontstaan van kanker. Dat roken slecht is voor je hele lijf en de kans op longkanker vergroot, is een feit. Ook frequent gebruik van veel alcohol is een vorm van chronische prikkels en werkt kanker in de hand.
Het werken met andere gevaarlijke stoffen en chemicaliën vergroot eveneens de kans op kanker. Asbest is een goed voorbeeld. Deze onbrandbare vezel werd vroeger veel gebruikt in de bouw, maar bleek uiterst kankerverwekkend te zijn. Door de Arbo-wet zijn er inmiddels duidelijke richtlijnen over het gebruik van dergelijke stoffen.

Bescherming tegen UV-straling

Huidkanker wordt veroorzaakt door UV-straling. Pigment beschermt de huid en wie veel pigment heeft – dus snel bruint – heeft een betere, natuurlijke bescherming dan iemand met een lelieblanke huid.

Met name UV-B, de straling die bij een wolkenloze hemel doordringt, is de veroorzaker van zonnebrand en huidkanker. Zonnebrandcrèmes hebben een beschermende werking tegen UV-straling. Regelmatig smeren met een zonnebrandcrème is beslist zinvol. Kies een crème met de juiste beschermingsfactor, vermijd fel zonlicht en draag een zonnebril en eventueel beschermende kleding en een hoed.

Hoe staat het ervoor met deodorant en tatoeages?

De media slaat regelmatig alarm over kankerverwekkende producten en stoffen. Zo zou deodorant kankerverwekkend zijn en het gebruik onder de oksel een grotere kans op borstkanker bij vrouwen geven – vooral bij onthaarde oksels.

De KWF Kankerbestrijding legt uit dat de verwarring mogelijk is ontstaan doordat deodorants/anti-transpirants parabenen bevatten. Parabenen hebben een soortgelijke werking als oestrogenen. En van oestrogenen is bekend dat er een verband is met borstkanker.

Ook over tatoeages en huidkanker bestaat onduidelijkheid. Een melanoom is een vorm van huidkanker, uitgaande van pigmentcellen (melanocyten). Dit is iets anders dan het pigment dat met tatoeëren in de huid wordt gebracht. Vroeger werden er voor tatoeages pigmenten gebruikt die mogelijk schadelijke stoffen bevatten en dus kankerverwekkend zijn. Tegenwoordig is het gebruik van tatoeagekleurstoffen echter aan strenge eisen gebonden.

Acrylamide en kanker

Acrylamide komt vrij wanneer zetmeelrijke voedingsmiddelen op een hoge temperatuur worden gebakken, gegrild, gefrituurd of geroosterd. Acrylamide is in hoge concentraties mogelijk kankerverwekkend voor de mens. Het zit onder andere in chips, zoutjes en patat. Maar wie normaal een frietje eet of soms zijn aardappeltjes bakt, loopt nauwelijks risico een hoge concentratie van deze kankerverwekkende stof binnen te krijgen.

Wat is de impact van luchtverfrissers?

Ook over het gebruik van luchtverfrissers bestaat onduidelijkheid. Deze bevatten giftige, irriterende en kankerverwekkende stoffen, zoals benzeen. En de mogelijk kankerverwekkende stoffen formaldehyde en styreen. De hoeveelheden voldoen aan de wettelijke norm, maar blootstelling aan luchtverfrissers moet worden voorkomen. De KWF Kankerbestrijding pleit voor vervanging door onschadelijke stoffen.

Nog meer zin en onzin…

1. De anti-aanbaklaag
Het RIVM komt met gegevens dat de fluorverbindingen die in de anti-aanbaklaag zitten bij dieren kankerverwekkend zijn. Werknemers in de betreffende industrie vertonen een zeer geringe risicoverhoging op kanker. Ook bij verhitting zullen er geen kwalijke stoffen vrijkomen. Maar men weet niet wat er gebeurt wanneer een stukje anti-aanbaklaag uit een kapotte pan in het lichaam belandt. Voorzichtig dus met oude pannen!

2. Donker fruit
Carotenoïde is het pigment van donker fruit en donkere groenten. Uit onderzoek blijkt dat dit inderdaad helpt om kanker te voorkómen. Let op: niet genezen!

3. De nachtdienst
Tijdens de nachtrust komt het hormoon melatonine vrij. Melatonine kan helpen de ontwikkeling van een tumor af te remmen. Wie nachtdiensten draait, maakt onvoldoende melatonine aan en heeft zodoende een verhoogde kans op kanker.