Onderzoekers ontwikkelen efficiëntere manier om tumoren op te sporen met PET-scan

Onderzoekers van de KU Leuven ontwikkelden een nieuwe manier om speurstoffen aan te maken die met een PET-scan kankertumoren in beeld kunnen brengen.

Deze nieuwe techniek biedt perspectieven om bepaalde aspecten van tumoren snel en efficiënt te tonen. Zo kan deze methode gebruikt worden om te zien hoe agressief een kanker is of hoe hij reageert op chemotherapie.

PET-scan (Positron Emissie Tomografie)

De PET-scan (Positron Emissie Tomografie) is een manier om bijvoorbeeld een tumor in beeld te brengen. Daarvoor wordt een licht radioactieve speurstof ingespoten bij de patiënt. Deze speurstof hecht zich aan moleculen op de wand van tumorcellen. De PET-scan laat zien waar deze tumorcellen zich bevinden in het lichaam. Op basis van deze informatie kan de arts een diagnose stellen of een behandeling bijsturen.

De speurstof voor zo’n PET-scan bestaat uit een speurstofmolecule en een radioactief atoom met een korte halveringstijd (de tijd waarin het atoom de helft zijn radioactiviteit verliest), zodat het onderzoek slechts een kleine stralingsdosis voor de patiënt veroorzaakt. Radioactief fluor-18 is erg geschikt dankzij zijn korte halveringstijd (110 min) en de grote hoeveelheid die ervan kan aangemaakt worden in een deeltjesversneller voor medische toepassingen.

Maar de korte halveringstijd heeft ook een keerzijde. Fluor-18 moet snel chemisch gekoppeld worden aan de speurstofmoleculen en meteen ook ingespoten worden bij de patiënt. Gebeurt dit te traag, dan is de radioactiviteit verdwenen en daarmee ook de functie van fluor-18 in de speurstof.

Reactiemengsel

Fluor-18 snel chemisch koppelen kon tot nu toe enkel door het reactiemengsel te verwarmen. Dit levert echter problemen op als men fluor-18 wil koppelen met warmtegevoelige biologische speurstofmoleculen, zoals bijvoorbeeld afgeleiden van antilichamen. Dr. Frederik Cleeren en Dr. Joan Lecina van de Eenheid Radiofarmaceutisch Onderzoek onder leiding van professor Guy Bormans ontwikkelden nu een nieuwe techniek waarbij het reactiemengsel niet moet opgewarmd worden.

Bij deze nieuwe AlF-RESCA methode wordt fluor-18 gebonden met aluminium. Aluminium kan onder bepaalde omstandigheden gebonden worden door een soort van krabvormige structuur. Op de biologische molecule wordt eerst de krabvormige structuur geplaatst waar aluminiumfluoride als het ware ‘in geklikt’ wordt.

Door de aanwezigheid van een zesring in de krabvormige structuur kan de koppeling van het aluminiumfluoride met het biologische molecule bij kamertemperatuur gebeuren. Vervolgens wordt de licht radioactieve speurstof bij de patiënt ingespoten.

Bron: KU Leuven