De behandeling van borstkanker bij mannen

Jaarlijks worden circa 15.000 vrouwen en 200 mannen gediagnosticeerd met borstkanker. Voor een goede behandeling is het, zeker voor mannen, van groot belang dat zij worden behandeld in een gespecialiseerd borstcentrum dat deel uitmaakt van een ziekenhuis.

Een belangrijk kwaliteitskeurmerk voor borstkankercentra is het ‘roze lintje’ dat Borstkanker Vereniging Nederland jaarlijks toekent aan ziekenhuizen die voldoen aan de eisen voor patiëntgerichte borstkankerzorg. Een ander belangrijk aspect voor topzorg is dat een borstkankercentrum samenwerkt met andere ziekenhuizen en gespecialiseerde centra zodat optimaal gebruik wordt gemaakt van de beschikbare kennis en kunde.

Waaruit bestaat de behandeling van borstkanker voor mannen?

“Nadat de diagnose is gesteld, starten wij de behandeling”, vertelt chirurg oncoloog dr. Maud Bessems. “In principe krijgen mannen dezelfde behandeling als vrouwen. Wel is het zo dat bij mannen vaker een borstamputatie noodzakelijk is omdat mannen meestal minder borstweefsel hebben dan vrouwen. Als uit het onderzoek van de poortwachterklier blijkt dat er sprake is van uitzaaiingen volgt bestraling, chemotherapie en mogelijk ook hormoontherapie. En ook als er geen uitzaaiingen zijn maar de tumor agressief is, volgt hormoonremmende of zelfs chemotherapie. Wij streven ernaar de borst na behandeling zo symmetrisch en natuurlijk mogelijk te maken. Indien nodig kan een plastisch chirurg worden ingeschakeld om de reconstructiemogelijkheden te optimaliseren.”

Wat zijn voor mannen de gevolgen van die hormoontherapie?

“Als je mannen hormoontherapie toedient, kunnen ze forse opvliegers krijgen”, stelt internist oncoloog dr. Tineke Smilde. “Ook veroorzaken de hormonen een verandering op het gebied van de seksualiteit. Het libido neemt af en vaak treden ook erectiestoornissen op. Als de lust afneemt in zowel je lijf als je hoofd, dan gaat het nog wel. Maar als je wel wilt maar niet meer kunt, dan heb je een groot probleem.”

Waar kunnen mannen terecht met deze problemen?

“Het is belangrijk dat je als begeleidend team daar oog voor hebt, het bespreekbaar maakt en ook hulp biedt. Een behandeling draait niet om de borstkanker. De patiënt staat centraal. In het Borstcentrum JBZ werken wij met een multidisciplinair team van radiologen, chirurgen, oncologen, pathologen, radiotherapeuten en verpleegkundig specialisten. Omdat het Borstcentrum deel uitmaakt van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, kunnen wij ook een seksuoloog, uroloog, psycholoog en een maatschappelijk werker inschakelen. Dat hele team is er voor de patiënt en ook zijn familie kan altijd bij ons terecht voor vragen en begeleiding. En natuurlijk wordt iedere patiënt gedurende het hele behandeltraject begeleid door een casemanager die hem met raad en daad terzijde staat.”

Waaruit bestaat die begeleiding?

“We werken met een holistische aanpak. Je kunt niet alles medisch technisch oplossen. Het gaat er niet altijd om dat iets niet meer werkt en dat het ‘gemaakt’ moet worden. Het gaat er veel meer om dat iets niet meer werkt en dat je daarmee leert omgaan. Wij kunnen patiënten in contact brengen met lotgenoten maar wij bieden bijvoorbeeld ook een cursus mindfulness. In feite win je al heel veel door oprecht aandacht te hebben voor wat er met iemand en zijn familie gebeurt en door wat er gebeurt bespreekbaar te maken.”