Darmkanker onderzoek

Op 1 januari 2014 startte in Nederland het darmkanker onderzoek onder de bevolking. Bepaald geen overbodige luxe, want de ziekte eist jaarlijks meer dan 5.000 doden in Nederland en elke maand krijgen meer dan 1.000 te horen dat ze darmkanker hebben.

Dankzij darmkanker onderzoek kan darmkanker in een vroeger stadium gediagnosticeerd worden, wat de overlevingskans doet stijgen.

Mede door het bevolkingsonderzoek, dat op 13 januari van dit jaar is gestart, is de belangstelling voor darmkanker op dit moment groot. Gezondheidsvoorlichter Yvette Bruinsma van de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) heeft de afgelopen periode dan ook meerdere interviews gegeven. Op zich een goede zaak, want aandacht voor darmkanker is er nooit teveel.

“Als we spreken over darmkanker, dan wordt meestal kanker aan de dikke darm en de endeldarm bedoeld”, vertelt Yvette Bruinsma.. Darmkanker wordt in de medische wereld ‘colorectale kanker’ genoemd. Dit is de verzamelnaam voor tumoren in de dikke darm (colon) en de endeldarm (rectum). De ziekte komt ook voor in de dunne darm, maar het darmkanker onderzoek richt zich op kanker aan de dikke darm en endeldarm, omdat kanker hier veel vaker voorkomt.

Oorzaken

Over de oorzaken van dikke darmkanker is helaas niet heel veel bekend, al is er een aantal factoren waarvan we weten dat ze een rol spelen in het ontstaan van de ziekte. Zo is 90 procent van de darmkankerpatiënten ouder dan vijftig jaar. “Daarnaast zijn poliepen in de darm een belangrijke risicofactor.

Darmkanker ontstaan vrijwel altijd uit een poliep. Ook is erfelijkheid een risicofactor. Bij vijf tot tien procent van de gevallen is dit het geval. Mensen die eerder, waar dan ook in het lichaam, kanker hebben gehad, hebben ook een verhoogde kans op het krijgen van de ziekte.”

Ten slotte geven chronische ontstekingsziekten van de darm, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, een lichte verhoogde kans op het verkrijgen van darmkanker. “Deze patiënten worden onder controle gehouden.”

Darmkanker onderzoek naar voedingspatroon

Veel onderzoek wordt gedaan naar de rol van ons voedingspatroon in het ontstaan van dikke darmkanker. “Er lijkt een relatie te bestaan tussen dikke darmkanker en rood en bewerkt vlees. Er wordt verondersteld dat vezelrijk eten een beschermend effect heeft.

Maar er zijn nog wetenschappelijke onderzoeken op dat gebied, de relatie is nog niet overtuigend aangetoond.” Roken en alcohol zijn sowieso slecht voor de gezondheid en spelen een rol bij het ontstaan van darmkanker. Overgewicht en te weinig lichaamsbeweging geven eveneens een verhoogd risico, al geldt ook hier dat deze zaken voor de algehele gezondheid punten van aandacht zijn.

Als het gaat om preventie zijn dit dan ook zaken om op te letten: voldoende beweging, gezond, vezelrijk en gevarieerd eten. “Daarnaast wijzen we op klachten die op kunnen treden bij darmkanker. Het is belangrijk om regelmatig achterom te kijken in het toilet.” Bloed in de ontlasting kan wijzen op de aanwezigheid van darmkanker, maar kan ook het gevolg zijn van bijvoorbeeld aambeien.

De Maag Lever Darm Stichting heeft hiervoor een speciale site in het leven geroepen, jepoep.nl. Op deze site is het mogelijk om met de poepwijzer meer te weten te komen over de betekenis van je eigen poep en wat het zegt over de gezondheid.

Ook klachten als een blijvende verandering in vorm en regelmaat van de poep, buikpijn en/of verstopping kunnen symptomen zijn. “Als deze klachten aanhouden is het goed om langs de huisarts te gaan. Hij of zij kan dan beoordelen of verder onderzoek nodig is.”

Stadia

Het darmkanker onderzoek is mede in het leven geroepen om darmkanker in een vroeg stadium te diagnosticeren. De behandeling hangt namelijk af van de stadium van de darmkanker. Yvette Bruinsma: “Hoe eerder een tumor wordt ontdekt, hoe minder zwaar is de behandeling.

Is een tumor wel of niet door de darmwand heen gegroeid en zijn er al andere organen aangedaan, zijn er uitzaaiingen aanwezig? Die factoren zijn belangrijk bij het vaststellen van het stadium van de ziekte en daarmee de behandeling die nodig is. Naarmate darmkanker eerder wordt ontdekt, is de kans op genezing groter.”

Het gevaar van darmkanker is gelegen in het feit dat het in een gevorderd stadium een slechte prognose geeft. De cijfers liegen er niet om. Jaarlijks krijgen ruim 13.000 mensen de diagnose darmkanker en overlijden ruim 5.000 Nederlanders aan de ziekte. “Dat betekent dat de ziekte veel voorkomt en ook in een stadium dat niet meer goed te behandelen valt.

Vandaar ook het darmkanker onderzoek onder de bevolking.” Overigens is de screening nog te veel in het beginstadium om er al iets te kunnen zeggen over de eerste uitkomsten. Binnenkort gaat er een procesevaluatie van start.