Stijging van aantal patiënten met huidkanker

Het aantal patiënten met huidkanker is de afgelopen vijftien jaar sterk gestegen. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). In de meeste gevallen gaat het om goed te genezen basaalcel- en plaveiselcelcarcinomen. Het aantal patiënten met een melanoom, de meest agressievere vorm van huidkanker, laat echter ook een sterk opgaande lijn zien.

Meest voorkomende vorm van kanker

Een op de vijf Nederlanders krijgt in zijn of haar leven te maken met een vorm van huidkanker. Daarmee is huidkanker de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. In 2014 ging het in totaal om 53.000 nieuw geregistreerde patiënten. Dit aantal is ongeveer gelijk aan bij elkaar opgeteld alle nieuwe patiënten met borst-, darm-, long- en prostaatkanker.

Sterke stijging melanomen

Het aantal nieuwe gevallen van melanoom is sinds 1990 gestegen van 1.554 naar meer dan 5.887 gevallen in 2015. Deze toename heeft deels te maken met het stellen van de diagnose in een vroeger stadium, hoewel ook het absolute en voor leeftijd gecorrigeerde aantal mensen dat overlijdt aan een melanoom de afgelopen decennia is toegenomen.

Veranderingen zongedrag

Hoewel de bewustwording over de risico’s voor het krijgen van huidkanker sterk is toegenomen, is het aantal nieuwe diagnoses de afgelopen jaren sterk gestegen. Dermatologen en epidemiologen spreken in dit verband ook wel van het ‘topje van de ijsberg’. De stijging van het aantal patiënten wordt vooral toegeschreven aan veranderingen in zongedrag in Nederland gedurende de afgelopen decennia.

Waar voorheen vooral sprake was van chronische (werkgerelateerde) blootstelling aan de zon is dat in recentere jaren verschoven naar meer kortstondige, intensieve blootstelling, zoals vakanties naar zonbestemmingen en gebruik van zonnebanken.

In wetenschappelijke publicaties is veel bewijs verzameld over de relatie tussen de verschillende vormen van blootstelling aan zonlicht (UV-B-straling) en de risico’s op het krijgen van huidkanker. Zo kan chronische blootstelling aan zonlicht decennia later leiden tot het optreden van plaveiselcelcarcinoom (PCC), meestal bij 70-plussers. Bij basaalcelcarcinoom (BCC) speelt zowel de chronische als de intermitterende blootstelling aan zonlicht een rol. Het ontstaan van melanomen blijkt sterk gerelateerd aan kortdurende, hevige blootstelling aan zonlicht, meestal op jongere leeftijd.

Beslag op gezondheidszorg

Door de sterke toename van het aantal nieuwe patiënten, zal huidkanker de komende jaren een steeds groter beslag leggen op de Nederlandse gezondheidszorg. Ook doordat het aantal patiënten dat meerdere basaalcel- en plaveisecelcarcinomen ontwikkelt toeneemt. Verder krijgt circa 30 tot 40% van deze patiënten te maken met opnieuw een van deze carcinomen. Daarbij dient opgemerkt te worden dat basaalcel- en plaveiselcelcarcinomen, anders dan melanomen, zelden tot sterfte leiden.

Bron: Integraal Kankercentrum Nederland.