Wat verhoogt de kans op terugkeer van prostaatkanker?

De meest voorkomende kankervorm bij mannen is prostaatkanker. Voor een deel van de patiënten bestaat er na behandeling de kans op een recidief. Hiervan is sprake als er tekenen zijn van terugkerende tumorgroei. Dit kan zowel op dezelfde plek zijn (lokaal recidief) als op andere plekken in het lichaam (uitzaaiingen).

Nieuwe inzichten over risicofactoren die de kans op terugkeer kunnen vergroten zijn recent naar buiten gebracht. Volgens de onderzoekers van Allegheny Health Network’s urology department vormen obesitas en het metaboolsyndroom een risicofactor.

Obesitas en metaboolsyndroom

Voor het onderzoek werden 1100 prostaatkankerpatiënten voor een periode van ongeveer vier jaren gevolgd. Bij allen was een verwijdering van de prostaat een onderdeel van de behandeling. 34% bleek ernstig overgewicht te hebben en 19% had te maken met het metaboolsyndroom. Daarvan is bekend dat het een risicofactor vormt voor hart- en vaataandoeningen en diabetes type II. Kenmerkend voor het metaboolsyndroom is insulineresistentie, glucose-intolerantie, obesitas, verhoogde cholesterolwaarden en hoge bloeddruk.

Vier keer hoger risico op recidief

Bij meer dan 32% van de prostaatkankerpatiënten die obees was, bleek er sprake van een recidief. Afgezet tegen diegene zonder obesitas was er bij 17% sprake van een recidief. Naast deze bevindingen hadden patiënten met metaboolsyndroom een vier keer hoger risico op terugkeer van de prostaatkanker.

Monitoren van risicogroepen

Onderzoeker Arash Samiei meldt het volgende over de bevindingen: “Oud-patiënten die met een van de twee risicofactoren te maken hebben, zouden beter gemonitord moeten worden.” Hij benadrukt dat het gaat om prostaatkankerpatiënten die net als de onderzochte groep een prostaatverwijdering hebben ondergaan.

Samiei geeft eveneens aan dat er geen harde conclusies getrokken mogen worden over de resultaten. Daarvoor is er te weinig bewijs. Toch doen mannen er goed aan om te voorkomen dat ze met het metaboolsyndroom te maken krijgen.

Metabool syndroom

Volgens het Kenniscentrum Suiker & Voeding is het metaboolsyndroom een chronische stofwisselingsstoornis, waarbij insulineresistentie een centrale rol speelt. Over het algemeen ontstaan de symptomen door een combinatie van factoren, zoals een ongezond voedingspatroon en te weinig fysieke activiteit. Ook leeftijd en genetica spelen een rol.