Gehoorschade: een groeiend maatschappelijk probleem

Bijna eentiende van alle jongeren heeft last van een gehoorbeschadiging. Een op de drie vrouwen en mannen van 65 jaar en ouder heeft een gemiddeld gehoorverlies aan het beste oor van minimaal 35 decibel. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Keel- Neus- en Oorheelkunde van het Erasmus MC. Zo’n relatief licht gehoorverlies van 35 decibel kan al behoorlijk lastig zijn, juist in rumoerige omstandigheden; bijvoorbeeld omdat het moeilijker wordt een gesprek tijdens een verjaardag te volgen.

Gehoorschade kan aangeboren zijn, door bepaalde medicijnen zijn veroorzaakt, ontstaan zijn na een ziekte zoals een hersenvliesontsteking of na een middenoorontsteking. Slechthorendheid ontstaat veelal door het natuurlijke verouderingsproces maar ook door langdurige blootstelling aan lawaai.

Symptomen gehoorschade

Geluid wordt via de oorschelp, de gehoorgang, het trommelvlies en de gehoorbeentjes tot aan het slakkenhuis in het inwendige oor geleid. In het slakkenhuis bevinden zich zo’n 20.000 haarcellen die als een soort antennes voor de registratie van het geluid zorgen. Op die haarcellen zitten zintuighaartjes die de geluidstrillingen omzetten in elektrische signalen die naar de hersenen gezonden worden voor verwerking.

Boven de 140 decibel kan één enkele blootstelling gehoorschade veroorzaken. Bij herhaalde blootstelling aan geluidssterkten van 90 decibel, kan er blijvende schade ontstaan. Een beschadiging van het gehoor uit zich aanvankelijk als oorsuizen (tinnitus), als een druk- of pijngevoel in het oor of als een verminderd gehoor.

Een mp3-speler op maximaal niveau produceert een geluid van 105 decibel. Ook het geluid in clubs en kroegen is vaak te hard (104 tot 112 decibel). Volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is maximaal vier minuten per dag naar zulk hard geluid luisteren verantwoord. Blootstelling aan een geluidsniveau van 80 decibel gedurende 8 uur per dag geldt als veiligheidsnorm.

Campagne gericht op gehoorpreventie

In zijn werk als directeur van de Stichting Hoormij is het volgens Joop Beelen een groot voordeel dat hij zelf slechthorend is. “Een gehooraandoening of een taalontwikkelingsstoornis maakt het lastig om mee te draaien in de maatschappij. Wij streven naar erkenning en begrip van partners, familie, ouders, vrienden, werkgevers en andere betrokkenen. Een voorbeeld van acute gehoorschade is een pieptoon die klinkt na een avondje harde muziek. Meestal is de piep tijdelijk, maar deze kan ook constant worden. Voorkom erger door het dragen van kwalitatief goede hoorbescherming op maat of ‘one size fits all’ oordopjes, die worden uitgedeeld op festivals.

Wij stimuleren poppodia, scholen en horeca om hun verantwoordelijkheid te nemen. Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), wil dat horecaondernemers en festivalorganisatoren maatregelen treffen om binnen het wettelijk maximum-geluidsniveau te blijven. Eerder werd een convenant afgesloten, deze zomer spreekt hij opnieuw met horeca-ondernemers, festivalorganisatoren en andere organisaties over acties om geluidsschade te beperken.

Tinnitus

Gepiep, gesis, gefluit, ruis, bromgeluiden of oorsuizen. Negatieve emotionele stress speelt een duidelijke rol zowel bij het ontstaan van tinnitus als bij de ernst ervan. Bij soldaten vechtend in Irak en Afghanistan was het optreden van tinnitus na een geluidstrauma verdubbeld, vergeleken met andere soldaten na een geluidstrauma.”Patiënten die aan tinnitus lijden verliezen de controle over hun situatie met kans op neerslachtigheid en psychosociale problemathiek. De cijfers over het voorkomen van tinnitus variëren en er wordt gesteld dat wel 30% van de mensen last van oorsuizen heeft. Langdurig
oorsuizen komt voor bij circa 14% van de mensen en 2% van de algemene populatie heeft ernstig oorsuizen.

Indien er bij iemand oorsuizen optreedt gaat hij/zij gewoonlijk via de huisarts naar een KNO-arts voor nadere diagnostiek en advies. Vaak krijgt de patiënt te horen dat er niets aan te doen is en verdere medische begeleiding en behandeling ontbreekt. De aandoening chronische tinnitus vertoont veel overeenkomsten met de aandoening chronische pijn. Bij beide aandoeningen kunnen er meerdere oorzaken zijn, treden dezelfde psychosociale problemen op, en kunnen verbeteren door bepaalde behandelingen en/of medicatie.

Goede uitleg aan patiënten met oorsuizen over de mogelijke oorzaken, gevolgen en eventuele behandeling geeft herkenning van hun klachten, ondersteuning, en draagt bij aan betere acceptatie. Bij een eerste bezoek nemen we eerst een anamnese af gevolgd door een lichamelijk onderzoek”, aldus Dr. Henk Koning, werkzaam bij het Vermoeidheid&Pijncentrum De Bilt.