Nieuw perspectief voor slechthorenden

Ernstige slechthorendheid is een aandoening met grote implicaties. Volwassenen die hun gehoor kwijtraken, kunnen in een sociaal isolement terechtkomen; kinderen die vanaf hun geboorte slechthorend zijn, worden belemmerd in hun ontwikkeling. Voor het ontwikkelen van gesproken taal is gehoor immers onmisbaar. Nieuwe technologische ontwikkelingen zoals het cochleair implantaat bieden nieuw perspectief.

Het cochleair implantaat (CI)

Een belangrijke nieuwe ontwikkeling is het cochleair implantaat (CI). Een cochleair implantaat is een apparaat dat aan dove kinderen en volwassenen de mogelijkheid biedt weer iets te horen. Het bestaat uit een uitwendig en een inwendig (geïmplanteerd) gedeelte en neemt de functie van defecte haarcellen in het middenoor over door de gehoorzenuw elektrisch te stimuleren.

Voorwaarde voor het succesvol toepassen van een CI is dus dat de gehoorzenuw en de daarachter liggende zenuwbanen goed functioneren. Dit is vrijwel altijd het geval volgens Robert Stokroos, KNO-arts en onderzoeker aan Maastricht UMC+. “Er zijn veel oorzaken aan te wijzen voor slechthorendheid, maar uiteindelijk zijn het meestal de haarcellen in het slakkenhuis die niet meer functioneren. Een CI kan dit nu ten dele ondervangen.”

Hoe ver is de technologie voor slechthorenden?

Wat niet wil zeggen dat een CI slechthorenden hun volledige gehoor weer teruggeeft, onderstreept de KNO-arts. “Er is sinds de eerste toepassing in ons land, zo’n vijftien jaar geleden, heel veel verbeterd aan de CI-technologie. En er wordt voortdurend intensief onderzoek verricht naar verdere verbeteringen, waarbij de feedback van slechthorenden met een CI onontbeerlijk is. Vijf jaar geleden durfden we nog niet te dromen van de geluidskwaliteit van de huidige generatie CI’s. Maar een slechthorende met een CI hoort beslist minder goed dan iemand met een functionerend gehoor.”

Slechthorenden uit het sociaal isolement

De grote verdienste van de nieuwe technologische ontwikkelingen is dat het slechthorenden uit hun sociaal isolement haalt, of hun hiervoor behoedt. Stokroos: “Het valt me steeds weer op hoe ongelofelijk belangrijk communicatie is in onze maatschappij. Als mensen geleidelijk hun gehoor verliezen, zie je dat dat langzaam en sluipend een enorme impact heeft. Eerst haken ze af op feestjes en bij verenigingen, omdat ze geluiden niet meer goed kunnen onderscheiden. Daarna wordt vergaderen ingewikkeld en ten slotte raken ze vervreemd van hun omgeving doordat er steeds meer misverstanden in de communicatie optreden. Kinderen die bij hun geboorte al zeer slechthorend zijn, bleven vroeger in hun ontwikkeling enorm achter. Nu kunnen we al een CI plaatsen vanaf een leeftijd van 9 tot 12 maanden. Het is geweldig om te zien dat de ontwikkeling van deze kinderen daarna vrijwel normaal kan verlopen.”

De impact van een CI

Het aanbrengen van een CI kent, net als elke medische ingreep, een kleine kans op complicaties, maar dit risico is inmiddels tot een minimum teruggebracht. Na de operatie is, in tegenstelling tot wat men gewend is met hoortoestellen, een langdurige revalidatie nodig voordat het uiteindelijke resultaat bereikt wordt. Een goede specialistische begeleiding tijdens deze periode is van groot belang. “Mensen zien vaak op tegen de ingreep”, weet Robert Stokroos. “Maar in de praktijk blijkt dat erg mee te vallen. Het is meer een ‘start to run’: het aanbrengen van het implantaat is het startschot. Daarna is het hard werken om het optimale resultaat te behalen, maar dat is dan ook zeer de moeite waard.”