7 wist-je-datjes over oogkleur en gezondheid

De kleur van je ogen is genetisch bepaald. Van de meest voorkomende kleuren blauw, grijs, groen en bruin is laatstgenoemde het dominantst. Maar je oogkleur is meer dan alleen een onderdeel van je uiterlijk, het zegt ook veel over je risico op verschillende gezondheidsklachten. Onderin een lijst van 7 wist-je-datjes.

1. Oogmelanoomrisico met lichtgekleurde ogen

Heb je een blauwe, groene of grijze oogkleur? Dan loop je mogelijk een hoger risico op uveamelanoom. Een oogkankervorm, waarbij de tumor ontstaat uit de pigmentcellen van de uvea. De uvea is een laag van de oogwand tussen het netvlies en de harde oogrok. Onderdelen van de uvea zijn; de iris (regenboogvlies), het ciliair lichaam en vaatvlies.

Volgens onderzoekers van de Ohio State University en New York University zijn mensen met een lichte iris gevoeliger voor oogmelanoom. Zij onderzochten 270 oogmelanoompatiënten en ontdekten dat 3 specifieke genmutaties die bepalend zijn voor oogkleur verband houden met het verhoogde risico. Ondanks het hogere risico voor mensen met lichtgekleurde ogen, moet worden benadrukt dat de algehele kans miniem is. Oogmelanoom is namelijk vrij zeldzaam.

2. Oogkleur en maculadegeneratie

Naast de verhoogde kans op oogmelanoom geven lichtgekleurde ogen ook een grotere kans op leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Een oogziekte die leidt tot zichtverlies en in het uiterste geval volledige blindheid. Australische wetenschappers toonden aan dat 31% van de deelnemers aan een oogstudie te maken hadden met leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Onder hen had de groep met lichtgekleurde ogen twee keer meer risico.

3. Blauwe ogen en diabetes type 1

Mensen met blauwe ogen hebben meer kans op diabetes type 1. Dat bleek uit een onderzoek uitgevoerd onder 579 Italianen. Van de blauwogige deelnemers bleek de oogkleur een significante voorspeller van het risico op diabetes type 1.

4. Lichtgekleurde ogen en alcoholverslaving

Daarnaast laten studies zien dat een blauwe oogkleur gelinkt is aan een hoger risico op alcoholverslaving. In 2012 onderzochten wetenschappers een groep van 1263 personen. 992 hiervan waren gediagnosticeerd met alcoholverslaving. Ze ontdekten dat de verslaving 54% hoger was onder mensen met lichtgekleurde ogen. Voor personen met blauwe ogen lag het percentage het hoogst, maar liefst 80%.

5. Bruine ogen gelinkt aan vitiligo

Er is ook nog goed nieuws te melden. De kans op de huidaandoening vitiligo is namelijk zeer klein bij deze oogkleur. Dit zou dan weer een gunstig effect zijn van de mutatie die zorgt voor een blauwe oogkleur. Het onderzoek naar 3000 personen wees uit dat het juist mensen met bruine ogen zijn die een verhoogde kans hebben op vitiligo. Meer gedetailleerd werd ontdekt dat vitiligo significant minder vaak voorkwam bij mensen met blauwe en grijze ogen (27%) dan bij mensen zonder die oogkleuren (52%). 43% hiervan had bruine ogen.

6. Cataract en donkerbruine ogen

Donkerbruine ogen brengen daarnaast ook een groter risico op cataract met zich mee. Bij deze oogziekte, beter bekend als staar wordt de ooglens troebel. Hierdoor kan het licht het netvlies niet meer goed bereiken en wordt het zicht waziger. De ooglens ligt achter de pupil en is helder en doorzichtig. Om die reden kan het licht er ongehinderd doorheen vallen op het netvlies en kunnen we beelden scherp zien. Maar dat verandert dus door staar.

Uit een studie blijkt dat donkergekleurde ogen en vooral donker bruine ogen het risico op staar met 2,5 keer vergroten. Volgens onderzoekers komt dit mogelijk doordat donkere ogen meer zonlicht absorberen. Hierdoor zou de ooglens verhit raken, wat door de jaren heen ervoor zorgt dat de lens troebeler wordt. Het zou in die zin vergeleken kunnen worden met donkergekleurde kleding die op een zonnige dag meer warmte absorbeert en zorgt voor oververhitting.

7. Oogkleur en gehoorverlies

Een verband dat je mogelijk niet voor ogen had gehouden is het risico van oogkleur op gehoorverlies. Wat heeft oogkleur te maken met gehoorverlies zou je denken. Dat komt naar voren uit een studie naar mensen met verschillende oogkleuren. Het blijkt dat mensen met bruine ogen in een luidruchtige omgeving minder gehoorverlies hebben dan die met blauwe ogen. De onderzoekers veronderstellen dat het pigment melanine (geeft de kleur aan je huid, haar en ogen) meer aanwezig is in de ogen en oren van bruinogige personen. Dat zou hen een betere bescherming geven wanneer het geluidsniveau omhoog schiet. Hetzelfde pigment beschermt een donkere huid tegen uv-straling, waardoor deze minder snel verbrandt.