Verschuiving GGZ richting huisarts

De GGZ gaat fundamenteel veranderen: patiënten worden daardoor sneller, dichterbij en korter, in vertrouwde omgeving behandeld. 

Rotterdam-Zuid is een stadsdeel met veel verschillende nationaliteiten en relatief veel mensen die laag zijn opgeleid. Net als elders in het land wonen hier mensen met psychische klachten. Dr. Timmers, huisarts ter plekke, onderkent de extra problemen die dat op dit vlak met zich meebrengt. “Veel mensen die we voorheen verwezen, kwamen nooit aan bij de zorginstanties. Last van drempelvrees of ze begrepen de taal in verwijzingsbrieven niet goed of ze konden het niet lezen. Bovendien rust er nog altijd een stigma op GGZ-problematiek, terwijl het juist belangrijk is om in een vroeg stadium in te grijpen om erger te voorkomen. Ook geldt dat de afstand tussen huisarts en GGZ-instelling figuurlijk te groot was.”

In de wijk

In 2012 sloot minister Schippers een akkoord met verschillende partijen in de zorg in Nederland om zorg toegankelijker en meer betaalbaar te maken. GGZ-zorg drukte zwaar op de begroting en het idee was om alle zorg die nu onnodig in de dure, specialistische zorg gegeven wordt, te verschuiven naar de huisartsenpraktijk, met als voordeel dat patiënten eerder en makkelijker die zorg krijgen die ze nodig hebben. Dat leidde tot de inrichting van de Basis GGZ, bestaande uit twee onderdelen. De Praktijk Ondersteuner Huisartsen GGZ (POH GGZ) is de eerste stap in het organiseren van GGZ-zorg rondom de huisarts. De POH-GGZ zorgt bijvoorbeeld voor intake, screening en begeleiding van patiënten. Het tweede punt van de Basis GGZ is dat patiënten met lichte en middelzware klachten eveneens in de wijk behandeld worden. Dat wordt deels al ingevuld door vrij gevestigde psychologiepraktijken, maar deze zijn zeker niet in alle achterstandswijken voldoende aanwezig. Met de komst van de Basis GGZ kan dit verder vormgegeven worden, met de huisarts meer en meer als een spin in het web.

Overleg en netwerk

De mate van inzet van de POH-GGZ is afhankelijk van het aantal patiënten in de praktijk. In de gedeelde praktijk van dr. Timmers is vier maal per week een POH-GGZ aanwezig, die direct onder regie van de huisarts werkt. “Je kunt met elkaar overleggen en gebruik maken van het netwerk. Hij is een belangrijke schakel in de doorverwijzing als specialistische zorg wel aan de orde is. De ondersteuning is zeer welkom. Met enkele gesprekken kan hij een patiënt al in de goede richting zetten.”

Beter en goedkoper

Belangrijk is dat de GGZ op deze manier wijkgericht en laagdrempelig wordt, van preventie tot de wijkgerichte zorg voor patiënten met middelzware klachten. Maar niet elke huisarts(praktijk) heeft de ruimte om een POH-GGZ te kunnen huisvesten. Daarnaast moet de huisarts zelf wel openstaan voor de ondersteuning en teamwork is vereist. Anja Verhaegh, manager Basis GGZ constateert “dat mensen die de zorg nodig hebben, sneller op de juiste plek de benodigde zorg krijgen. Mildere problemen kunnen eerder ondervangen worden waardoor erger voorkomen wordt en mensen sneller weer grip op hun leven krijgen. Het totale aantal patiënten wat wordt gezien, groeit weliswaar, maar de gemiddelde behandelduur wordt korter en daarmee wordt de zorg goedkoper. Dus uiteindelijk betere zorg voor minder geld.”