Als een kind chronisch ziek is…

Van griep is een kind na een paar dagen weer genezen. En ook een gebroken been valt nog te overzien. Maar wat als een kind altijd ziek is? Naast lichamelijke ongemakken, spelen vooral sociale klachten bij deze kinderen een belangrijke rol. In negatieve zin. Want het is natuurlijk niet leuk om van alles te moeten missen.

Chronische aandoeningen bij kinderen

Uit onderzoek naar chronische ziekten bij kinderen – dat in 2008 door het CBS is uitgevoerd – blijkt dat één op de vijf kinderen van 4 tot 12 jaar lijdt aan een chronische aandoening. Dat aantal is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen en blijft ook de komende jaren nog toenemen, zo verwachten medici en onderzoekers. Dankzij de verbeterende medische zorg en het groeiende aantal behandelingen dat mogelijk is, zijn namelijk steeds meer chronische ziekten bij kinderen vast te stellen.

Wanneer is een kind chronisch ziek?

Een eenduidige definitie is lastig te geven, maar simpel gezegd gaat het veelal om aandoeningen die ten minste drie maanden duren, regelmatig terugkomen of niet te genezen zijn. Hierbij valt te denken aan fysieke aandoeningen als een afweerstoornis, hooikoorts, allergie, astma, bronchitis, eczeem of vermoeidheid. Maar ook enkele psychische ziekten kunnen chronisch zijn, bijvoorbeeld schizofrenie, de borderline persoonlijkheidsstoornis en autisme.

Voor iedere chronische ziekte geldt dat de oorzaak niet weg te nemen is en kinderen er dus altijd in meer of mindere mate last van hebben. De ernst van de aandoening varieert van ongemak tot aanzienlijke beperkingen in het dagelijkse functioneren. Met medicatie, aangepaste leefregels of therapieën zijn de symptomen van chronische ziekten over het algemeen goed te onderdrukken.

Het sociale aspect

Uit het rapport ‘Klachten en kwalen bij kinderen in Nederland: omvang en gevolgen geïnventariseerd’ van het RIVM blijkt dat van het totaal aantal kinderen in ons land 2 tot 3% door een chronische aandoening in sterke mate wordt belemmerd bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden. Dit uit zich niet alleen in lichamelijke beperkingen. Deze kinderen kunnen ook op sociaal vlak problemen ondervinden.

Als het om een aangeboren afwijking gaat, moet het kind al op jonge leeftijd opgewassen zijn tegen de pijn en last van de aandoening, allerlei onderzoeken ondergaan, medicatie gebruiken of er wellicht een andere levensstijl op nahouden dan zijn vriendjes. Dit alles ontneemt het zieke kind de kans met andere kinderen te spelen. Dat kan vervolgens weer leiden tot sociale afsluiting, een minderwaardigheidscomplex of achterstand in de ontwikkeling.

Bovendien verzuimt het kind vaker lessen op school door de ziekte of door ziekenhuisbezoek. Hierdoor blijft het leerproces achter en komt het kind in sommige gevallen terecht ophet speciaal onderwijs. Wetenschappers doen steeds meer onderzoek naar chronisch zieke kinderen, maar onbekend is nog in welke mate een chronische ziekte de ontwikkeling, de maatschappelijk participatie en dus de toekomst van kinderen beïnvloeden, zo stelt het eerdergenoemde rapport.

Kinderen met astma

Astma en bronchitis zijn de meest voorkomende chronische ziekten bij kinderen, zo blijkt uit onderzoek van het CBS. Astma is een aanhoudende ontsteking van de longen. De longen zijn overgevoelig voor bepaalde prikkels en reageren als ze hiermee in aanraking komen. Welke dat zijn verschilt per persoon. De ene astma-patiënt krijgt last bij het inademen van pollen of huisstofmijt. Een ander kind merkt het wanneer iemand in zijn buurt staat te roken.

Kinderen die aan deze aandoening leiden zijn kortademig, benauwd of moeten veel hoesten. Veel kinderen met astma hebben ook last van eczeem of allergieën. Deze drie chronische aandoeningen zijn vrijwel onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kinderen met astma krijgen in de meeste gevallen medicijnen toegediend via een zogenaamde puffer, zodat ze direct in de longen terechtkomen.

Kinderen met chronische bronchitis

Bij chronische bronchitis zijn de twee luchtwegbuizen – de bronchiën – die naar de longen leiden ontstoken. Een kind dat hier last van heeft, moet ernstig hoesten en hoest dan ook slijm op. Ook kunnen de luchtwegen verstopt raken. Het verdikte slijm dat ontstaat, zorgt voor benauwdheid en andere ademhalingsproblemen. Wanneer een kind meerdere periodes van

acute bronchitis heeft, spreken we van chronische bronchitis. Soms zijn andere zeldzame longziekten de oorzaak. Dankzij behandeling met inhalatiemedicijnen ontspannen de bronchiën en worden ze wijder, waardoor het leven van een kind met deze longaandoening weer wat aangenamer wordt.