Kinderen met malaria extra aantrekkelijk voor muggen

Wagenings onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die besmet zijn met de malariaparasiet, extra aantrekkelijk ruiken voor muggen die malaria kunnen overdragen. Hoge concentraties van de parasiet in het bloed van het kind, zorgen ervoor dat het kind een voor muggen heel aantrekkelijke geur afgeeft. Twee maal zoveel muggen reageren op de geur van geïnfecteerde kinderen. Zo zorgt de malariaparasiet ervoor dat hij zich kan verplaatsen naar een andere gastheer.

Geuren aantrekkelijk voor malariamug

Malaria is een ziekte die wordt overgedragen door een parasiet. Deze parasiet verplaatst zich van mens tot mens door mee te liften met een mug die een geïnfecteerde patiënt bijt. De mug raakt zo ook geïnfecteerd, en draagt bij een volgende bloedmaaltijd de parasiet weer over naar een gezond persoon. De Keniaanse Annette Busula promoveert op 17 mei aan Wageningen University & Research op haar onderzoek naar de interactie tussen malariaparasieten, muggen die malaria kunnen overdragen (malariamuggen) en de huidbacteriën van de besmette patiënten (die lichaamsgeur beïnvloeden). Busula toont aan dat mensen die geïnfecteerd zijn met de malariaparasiet een sterkere lichaamsgeur afgeven wanneer de parasiet zich in het overdraagbare stadium begeeft. Deze geur wordt door malariamuggen zeer aantrekkelijk gevonden. Zodoende is de kans groot dat de patiënt vaker gebeten wordt, en de malariaparasiet meer mensen kan infecteren.

Geurexperiment met kinderen

Busula voerde voor haar onderzoek een experiment uit met Keniaanse schoolkinderen tussen 5 en 12 jaar. De kinderen werden gescreend op malaria en ingedeeld in vier groepen: één groep was vrij van malaria, de andere drie groepen hadden een malaria infectie in een steeds verder gevorderd stadium (asexuele fase, submicroscopische gametocyt fase of microscopische gametocyt fase). In de microscopische gametocyt fase is de parasiet overdraagbaar naar een volgende gastheer.

In het experiment werden muggen blootgesteld aan de verschillende lichaamsgeuren van de groepen kinderen (de muggen konden niet echt bij de kinderen komen, maar ze konden een buis in vliegen waar de lichaamsgeur van de kinderen doorheen geleid werd). De lichaamsgeur van kinderen bleek per definitie aantrekkelijker voor muggen dan een controlegeur (een gestandaardiseerde, synthetische menselijke lichaamsgeur). Daarnaast bleken de kinderen met malariaparasieten in de overdraagbare (microscopische gametocyt) fase tweemaal zo aantrekkelijk voor muggen als kinderen met geen, of heel weinig malariaparasieten in hun bloed.

Lees ook: Een reisziekte loop je sneller op dan je denkt

Wereld Malaria Dag

Vandaag, op Wereld Malaria Dag, roept de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op om sterker in te zetten op malariapreventie. De WHO schat dat 429.000 mensen in 2015 aan de infectieziekte malaria overleden, waarvan bijna 70% Afrikaanse kinderen jonger dan 5 jaar. 20% van de kindersterfte in Afrika kan worden toegeschreven aan malaria. Het onderzoek van Annette Busula leidt tot beter begrip van de verspreiding van de ziekte malaria.

Als geïnfecteerde kinderen vaker gebeten worden door muggen, zal de ziekte zich namelijk sneller verspreiden. De resultaten kunnen opgenomen worden in de bestrijdingsprogramma’s voor malaria. Deze ontdekking kan ook helpen bij de preventie van malaria. Door de geur van een met malaria besmet kind na te bootsen, kunnen muggen heel effectief een val in gelokt worden. Zo wordt de populatie muggen die malaria kunnen overdragen kleiner, en zullen minder mensen ziek worden.

Bron: WUR