‘Ontregel’ de samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs

Geert de Wit zit in de raad van bestuur van de Kinderopvanggroep. Hoe kijkt hij aan tegen de toekomst van de kinderopvang in Nederland?

Kwaliteit van de kinderopvang

Hoe kijken jullie vanuit de eigen organisatie naar de toegevoegde waarde van kinderopvang?
“Wij vinden sinds jaar en dag dat kinderopvang, naast een arbeidsmarktinstrument – want dat is het ook – tevens dient tot de ontwikkeling van het kind. Wij geloven nadrukkelijk in de combinatie van die twee functies. Onze missie is: Naar een ontspannen samenleving.”

Dat klinkt als een grote ambitie voor een kinderopvang.
“Wat we daarmee bedoelen is dit: als je kinderopvang goed regelt, vinden ouders een ontspannen balans tussen werk en kind. Minder stress en gesleep. Daarnaast wijst onderzoek van de SER uit dat vroege investering in de ontwikkeling van jonge kinderen veel problemen kan voorkomen op latere leeftijd, waar je als samenleving uiteindelijk toch de rekening voor krijgt gepresenteerd.”

En hoe pakken we dat aan?
“We moeten de kinderopvang in Nederland goed borgen en minder afhankelijk maken van de economische conjunctuur. Als werkloosheid toeneemt, zie je de tendens om kinderopvang af te bouwen. Zo heeft de crisis van 2011 een enorme impact gehad op de kwaliteit van onze opvang. Groepen werden samengevoegd, kinderen verplaatst, pedagogisch professionals naar huis gestuurd. Nu hebben we weer een opwaartse conjunctuur en moeten we alles weer optuigen. Met weer de nodige onrust als gevolg. De minister van Onderwijs – verantwoordelijk voor de voorschoolse educatie – en de staatssecretaris SZW – verantwoordelijk voor kinderopvang – vinden opnieuw het wiel uit, maar stemmen hun doelstellingen niet op elkaar af. Als je kinderopvang bekijkt vanuit een ontwikkelén arbeidsmarktperspectief dan zou je dit probleem niet hebben.”

Breed toegankelijke opvang

Wat zou u de minister willen adviseren?
“Aansturen op een duurzaam en integraal aanbod van kinderopvang. Kinderopvang voor peuters die extra aandacht nodig hebben, mag straks bijvoorbeeld wettelijk niet worden aangeboden voor meer dan 6 uur per dag. Maar willen de ouders werken, dan heb je niets aan dergelijke korte dagdelen. Het gevolg: gesleep met kinderen. Naar opa en oma, naar de ‘naschoolse’ opvang voor peuters. Ons ideaal: een inclusieve, harmonieuze voorziening die kinderen ontwikkelt en ouders ontzorgt, zodat je niet weer een lappendeken van oplossingen krijgt.”

Wat is hierin het belang van het kind?
“Kinderopvang heeft veel toegevoegde waarde in de emotionele en cognitieve ontwikkeling van 0 tot 6-jarigen en op het vlak van ‘brede talentontwikkeling’ voor kinderen in de basisschoolleeftijd. De pedagogische kennis en de tijd die nodig is voor deze talentontwikkeling is momenteel meer aanwezig binnen de kinderopvang dan in het basisonderwijs. Als je kijkt naar wat er allemaal is bijgekomen aan taakstellingen voor docenten, is dat niet zo heel vreemd. Leraren moeten inmiddels zoveel doen in die 940 uur per jaar. Niet alles lukt. Ouders die het kunnen betalen, kopen schaduwonderwijs in, wat segregatie in de hand werkt.”

Wie moeten daar allemaal bij betrokken worden?
“Wij pleiten voor breed toegankelijke opvang waarin wordt samengewerkt met het onderwijs en andere specialisten – bijvoorbeeld in een Integraal KindCentrum (IKC). Kinderen worden dan niet meer uit hun natuurlijke school/speelomgeving gehaald maar krijgen ondersteuning (of uitdaging!) aangeboden in hun eigen groep. Het is er in feite al voordat ze het nodig hebben, wat mogelijk ook achterstanden tegengaat. Dat willen we organiseren door uiteenlopende specialisten op ontwikkelgebied goed samen te laten werken; onder 1 dak! Maar er zijn slechts weinig IKC’s in Nederland die deze inclusieve manier van werken ook daadwerkelijk in de praktijk brengen. In Finland of Noorwegen werken onderwijs en opvang al veel meer in elkaars domein. Het kan dus wel.”

Wat staat betere samenwerking tussen kinderopvang en het onderwijs nu in de weg?
“De huidige regelgeving ontmoedigt het goed integreren van aanbod. Onderwijs wordt gefinancierd uit publieke middelen, opvang uit privaat geld. Het zijn gescheiden werelden waarin integratie veel rompslomp en administratie vraagt. Daardoor kan er wel naast maar niet mét elkaar samengewerkt worden. En dat is vooral erg jammer voor de kinderen die daarmee een betere basis voor de toekomst mislopen.”

Meer informatie?
www.kinderopvanggroep.nl