Kijkoperatie leidt tot fysieke klachten bij chirurg

Kijkoperaties in de buik zijn meer belastend voor chirurgen dan gewone buikoperaties. Bij een kijkoperatie werkt een chirurg bijvoorbeeld langer in dezelfde houding en moet hij/zij vaak kracht zetten vanuit een minder natuurlijke houding.

Dit leidt vaker tot klachten aan het bewegingsapparaat, concluderen onderzoekers in het Radboudumc. Daarvoor analyseerden ze 35 medisch-wetenschappelijke artikelen over klachten van het houdings- en bewegingsapparaat bij chirurgen. De resultaten zijn gepubliceerd in Annals of Surgery.

Nadelen voor de chirurg

Kijkoperaties zijn over het algemeen gunstig voor de patiënt: door de minimaal-invasieve chirurgie herstellen ze sneller en hebben ze minder grote littekens op de buik. Bij de ontwikkeling van nieuwe operatiemethoden, zoals deze vorm van minimaal-invasieve chirurgie, wordt vooral naar voordelen voor de patiënt gekeken en is er minder oog voor eventuele nadelen voor de chirurg. Bij kijkoperaties lijken nadelen op te treden voor de chirurg.

Bertho Nieboer, gynaecoloog in het Radboudumc, onderzocht met collega’s uit Nijmegen en Leiden wat er in de medisch-wetenschappelijke literatuur bekend is over klachten van het houdings- en bewegingsapparaat bij chirurgen die kijkoperaties van de buik verrichten.

Ze analyseerden de resultaten van 35 van dergelijke studies, die in kwaliteit en opzet soms behoorlijk van elkaar verschilden, maar voldoende aanknopingspunten boden voor enkele interessante conclusies.

Klachten bij kijkoperaties

Nieboer: “Uit onze analyse van de ruim 7100 respondenten in die studies blijkt dat gemiddeld 74% van de chirurgen, gynaecologen en urologen die kijkbuikoperaties uitvoeren inderdaad klachten ontwikkelen.

Vaak gaat het om incidentele klachten zoals spier- en gewrichtspijn, maar ook chronische klachten komen voor. De meest betrokken lichaamsdelen waren de nek, rug, schouders en handen.”

Fysieke klachten bij robotchirurgie

Al met al genoeg aanleiding om verder onderzoek te doen hoe de gesignaleerde klachten in de toekomst te voorkomen. Daarbij kan worden gedacht aan een beter ontwerp van de instrumenten, ergonomische training van de chirurgen en kleine pauzes tijdens de operatie.

Hoewel fysieke klachten bij robotchirurgie in dit onderzoek ook regelmatig voorkwamen, is deze techniek volgens Nieboer toch een interessante mogelijkheid om minimaal-invasieve operaties in een betere houding uit te voeren: “Naast de kosten en de voordelen voor de patiënt moet dan ook naar het gebruiksgemak voor de chirurg worden gekeken en vanuit ergonomisch oogpunt moeten ook vrouwelijke chirurgen bij die ontwikkeling worden betrokken.”

Bron: Radboudumc