De onmisbare rol van mantelzorgers en vrijwilligers
In Nederland staat een verborgen leger paraat van mantelzorgers en vrijwillige zorgverleners. Een aanzienlijk deel daarvan zorgt voor dementerenden, mensen met een psychiatrische ziekte of mensen met niet aangeboren hersenletsel. Juist de mantelzorgers voor deze groep hebben het extra zwaar.
Veeleisende zorg
Langdurige gezondheidszorg is ondenkbaar zonder deze grote groep ondersteuners. Door mantelzorg en vrijwillige zorg kunnen chronische patiënten vaak jaren langer thuis wonen en dat ontlast de zorg én de patiënt. Mantelzorg komt onvrijwillig op je pad. Als je partner of je ouder een beroerte krijgt, gaat dementeren of een chronische psychiatrische aandoening heeft, dan krijg je als mantelzorger het verlies te verwerken dat je leven niet meer wordt zoals het was. Daar bovenop krijg je meestal ook te maken met een gedragsverandering bij je naaste. En als klap op de vuurpijl kalft ook nog vaak je sociale netwerk af omdat omstanders er niet mee kunnen omgaan. Dit alles zorgt ervoor dat het rouwproces nog rauwer wordt dan het al was.
Hulp voor de mantelzorgers zelf
Ondersteuning van mantelzorgers is dan ook van cruciaal belang. Daar gebeurt al van alles aan door Steunpunten Mantelzorg (een lijst met lidorganisaties is te vinden via Mezzo). De formele gezondheidszorg zegt geregeld: ‘Wij zijn er voor de patiënt; niet voor de mantelzorger’. Maar je bent er óók voor de patiënt als je ervoor zorgt dat de gezondheid van de patiënt intact blijft. Desondanks zijn er volgens cijfers in Nederland zo’n 450.000 overbelaste mantelzorgers. Dat uit zich in depressieve klachten, ziektes, arbeidsuitval. En in het stagneren van de mantelzorg, met alle gevolgen van dien. Om dit te voorkomen, moet de mantelzorger direct in beeld komen, zodra wordt vastgesteld dat iemand langdurige zorg nodig gaat krijgen, om te wijzen op de mogelijkheden van ondersteuning. Zo kan de kwaliteit van langdurige zorg verbeterd worden.
Verbetering van langdurige zorg
Professionals in de langdurige zorg worden vanuit kennis- en innovatiecentra ondersteund, ook om meer eigen verantwoordelijkheid te (gaan) dragen in hun werk. Om het risico van vallen te verminderen worden onrustige patiënten vaak bij protocol aan hun bed vastgebonden. Veel professionals volgen dit protocol min of meer blindelings, maar krijgen in de praktijk meer en meer de ruimte om zelf met familie en naasten in gesprek te gaan om de risico’s te bespreken en zo een alternatief te bieden.
Ook op deze manier wordt de kwaliteit van langdurige zorg verbeterd. De professionals moeten ook weten en leren dat ze die verantwoordelijkheid hebben en kunnen nemen. De kwaliteit van de opleidingen en het niveau daarvan is de laatste jaren sterk verbeterd, maar is er vaak nog wel op gericht om meer handen aan het bed te krijgen. Uiteraard moet wel duidelijk zijn wat het juiste professionele handelen is en de professionals moeten in hun vak de verantwoordelijkheid ook kunnen en willen dragen. Communicatie met experts enerzijds en familie anderzijds is daarbij belangrijk. Gesprekken met familie en mantelzorgers kunnen duidelijk maken welke problemen er spelen en een professional kan vanuit zijn of haar professie een oplossing bieden die de langdurige zorg kwalitatief verder kan verbeteren.
Reactie
Mantelzorg moet stoppen waar aansprakelijkheid begint Bekijk ook de eerdere webinars van In voor Mantelzorg http://www.invoormantelzorg.nl/ivm/Webinar-grenzen-verleggen-grenzen-verkennen.html
wat zijn alle niet verplichte mantelzorgtaken (Zie Website ) De Wet BIG in de praktijk https://www.nieuwezorgaanbieders.nl/Media/Default/pdf/Handleiding_voorbehouden_handelingen.pdf Bijlage 3 en 4 http://instant.vilans.nl/Site_EM/In_voor_Mantelzorg/documenten/Presentatie-webinar-grenzen-verleggen-5-april-2016.pdf
wat zijn alle niet verplichte mantelzorgtaken
Terneuzen 21/7/2016 Egbert van Es Dokweg 18 4537RS E-mail e.m.vane1@tele2.nl Patiëntveiligheid Wie is aansprakelijk als de mantelzorger een fout maakt? Geachte meneer/mevrouw Ik stop met alle niet verplichte mantelzorgtaken, Het leveren van mantelzorg is in strijd met het patiëntveiligheidsbeleid door gebrek aan waarborging van de patiëntveiligheid.Omdat mantelzorg niet onder toezicht valt van de Staatstoezicht op de Volksgezondheid en de Inspectie Gezondheidszorg kan de patiëntveiligheid niet gegarandeerd worden. Mantelzorgers zijn bij wet aansprakelijk De notitie ‘Grenzen verkennen’ (2016) geeft inzicht in de aansprakelijkheid en de juridische grenzen voor zowel mantelzorgers als voor vrijwilligers. Wat veel mensen niet weten is dat een mantelzorger zelf aansprakelijk alsze schade toebrengt aan een cliënt. Dit is ook het geval als het om de uitvoering van zorghandelingen gaat en als de cliënt in een woonvoorziening is. De zorgaanbieder, en dus de professional, is niet verantwoordelijk voor wat de mantelzorger doet, omdat er geen formele relatie is tussen de zorgaanbieder en de mantelzorger. http://www.vilans.nl/docs/vilans/publicaties/grenzen-verkennen-samenspel-informele-formele-zorg.pdf Gebrek aan informatie door de overheid Wat is de reden van de overheid om bewust of onbewust burgers niet te informeren over de aansprakelijkheid van mantelzorgers? Dit zou makkelijk kunnen met een folder of via een Postbus 51 reclamespotje. Door gebrek aan informatie aan mantelzorgers is de overheid hoofdverantwoordelijk en aansprakelijk voor de patiëntveiligheid. Oproep Dit is een oproep aan alle mantelzorgers om te stoppen met alle niet verplichte mantelzorgtaken en het is verstandig dat u schriftelijk aangeeft dat verantwoordelijkheid en de aansprakelijkheid op grond van de Patiëntveiligheid en Medicatieveiligheid niet bij u hoort te liggen maar bij degenen met een zorgplicht zoals huisartsen, de huisartsenpost, ziekenhuizen, zorginstellingen en de (lokale) overheid. De hierboven genoemde zorgplicht valt onder de besluit van Staatstoezicht op de Volksgezondheid en de Inspectie Gezondheidszorg dus niet bij u! Door decentralisatie van de zorg naar de gemeentes heeft u het voordeel dat u met een kleinere overheid te maken heeft, waardoor het makkelijker is om bij het niet nakomen van de zorgplicht volgens de Staatstoezicht op de Volksgezondheid en de Inspectie Gezondheidszorg de gemeente aansprakelijk te stellen. Wat moet u doen Maak meerdere kopieën van deze uitleg, vul uw persoonsgegevens in en onderteken en stuur of overhandigd deze aan degenen met een zorgplicht. Bijvoorbeeld maatschappelijk werk in uw gemeente, huisartsen, de huisartsenpost, ziekenhuizen, zorginstellingen en de (lokale) overheid. Bron: Staatstoezicht op de Volksgezondheid en de Inspectie Gezondheidszorg Patiëntveiligheid Het (nagenoeg) ontbreken van (de kans op) schade aan de patiënt ontstaan door het niet volgens de professionele standaard handelen van hulpverleners en/of door een tekortkoming van het zorgsysteem. < Deze (Niveau 4-5, bron: consensusbijeenkomst koepels/verenigingen/IGZ, 4-2005) ZORG Verantwoorde zorg Zorg van goed niveau, die in ieder geval doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt verleend en die afgestemd is op de reële behoefte van de patiënt. (Niveau 2, bron: Kwaliteitswet zorginstellingen) Doeltreffend Het gestelde doel bereikend. (Niveau 2, bron: Van Dale, Handwoordenboek Hedendaags Nederlands, 1994) Doelmatig De zorg waarbij de geleverde inspanningen in termen van geld, middelen en tijd zich verhouden tot, in termen van baat van zorg uitgedrukte opbrengsten. (Niveau 2, bron: Kwaliteitswet zorginstellingen) Structuur De voorwaardenscheppende factoren van gezondheidszorg. (Niveau 6, bron: Donabedian, 1980) 16 INSPECTIE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG Medicatieveiligheid Alle activiteiten die zijn gericht op juiste voorschrijving en aflevering en juist gebruik van geneesmiddelen. (Niveau 4, IGZ 2004) Procesafwijking Afwijking van het geplande, verwachte of vereiste proces door handelen of niet handelen van een hulpverlener. (Niveau 4-5, bron: consensusbijeenkomst koepels/verenigingen/IGZ, 4-2005) Beredeneerde afwijking Al dan niet in overleg met de patiënt kiest de hulpverlener voor een behandeling die afwijkt van de geplande, verwachte of vereiste behandeling. Hierbij worden soms bewust risico's genomen. (Niveau 4-5, bron: consensusbijeenkomst koepels/verenigingen/IGZ, 4-2005) Kwaliteitsbewaking Bij kwaliteitsbewaking wordt nagegaan of een product, proces of dienst voldoet aan de geldende normen. (Niveau 6, bron: Harteloh PPM, Casparie AF. Kwaliteit van zorg. Van een zorginhoudelijke naar een bedrijfskundige aanpak. Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom, 1998:26) Fout Het niet uitvoeren van een geplande actie (fout in de uitvoering) of het toepassen van een verkeerd plan om het doel te bereiken (fout in de planning). Hoogachtend, Egbert van Es Voorbeeld klachtbrief Hieronder staat een tekst die u kunt gebruiken als voorbeeld wanneer u een brief met uw klacht naar de zorgaanbieder wilt sturen. Aan Betreft: klacht over Geachte mevrouw/meneer, Ik ben op behandeld door . Over deze behandeling ben ik niet tevreden. Mijn klacht gaat over het volgende: Hierbij verzoek ik u de klacht in behandeling te nemen. Graag ontvang ik van u informatie over de verdere gang van zaken. Ik ben bereid om de klacht mondeling toe te lichten. Met vriendelijke groet,
Plaats een opmerking