Leefsituatie ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen

Voor de meest kwetsbaren en oudsten in de samenleving zijn er al eeuwenlang tehuizen waar deze mensen onderdak, eten en verzorging kunnen ontvangen. Tegenwoordig zijn dat de verpleeghuizen en verzorgingshuizen. Er verandert de laatste jaren echter veel in deze sector. Veel verzorgingshuizen worden gesloten en de resterende gaan samen met verpleeghuizen. Daarnaast is het beleid erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Mede hierdoor worden tegenwoordig vooral de mensen met de grootste zorgbehoefte in de tehuizen verzorgd.
Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) heeft in kaart gebracht hoe de situatie er momenteel uitziet in de verpleeg- en verzorgingshuizen.

Veel 80+ vrouwen in verpleeg- en verzorgingshuizen

De vrouwelijke bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen zijn gemiddeld 87 jaar oud en daarmee gemiddeld vijf jaar ouder dan hun mannelijke medebewoners. Hoewel de meerderheid van de bewoners is verweduwd, heeft bijna een op de vijf een partner, die vaak zelfstandig woont.

Bewoners kampen met ernstige gezondheidsklachten

De directe aanleiding voor opname is doorgaans een geleidelijke verslechtering van de gezondheid. Vier op de vijf bewoners heeft (zeer) ernstige lichamelijke beperkingen. Bijna alle bewoners hebben meer dan twee chronische aandoeningen. Problemen met de slaap en pijnklachten komen relatief vaak voor. Bijna driekwart van de verpleeg- en verzorgingshuisbewoners heeft geheugenklachten, en vier op de tien bewoners heeft dementie.

Twee derde krijgt wekelijks bezoek

Ongeveer een op de zeven bewoners krijgt zelden of nooit visite. De meeste ouderen gaan ook zelf niet meer bij anderen op bezoek; ruim twee derde doet dit zelden of nooit. Bijna 80% van de ouderen die in een verpleeg- of verzorgingshuis wonen heeft kinderen en kleinkinderen, die meestal eens per week op visite komen. Overige familieleden, vrienden en goede kennissen komen minder vaak op bezoek. Net als de meeste bewoners zelf, is een deel van hun familieleden, vrienden en kennissen hoogbejaard, of kampt met ernstige gezondheidsproblemen, waardoor het moeilijk is om op bezoek te gaan.

Ondersteuning van familie, vrienden en vrijwilligers

Driekwart van de verpleeg- en verzorgingshuisbewoners ontvangt naast de zorgverlening van het personeel in de instelling ook hulp van een van hun familieleden. Meestal is dat dan van één van de kinderen die vaak wekelijks helpt met de administratie, het vervoer, de boodschappen of de was. Vier op de tien bewoners ontvangt hulp van vrijwilligers. Hulp van vrienden komt minder vaak voor. Vrijwilligers helpen vaak tijdens de uitstapjes en dagelijks tijdens de eetmomenten. Ook de hulp van vrienden wordt vooral tijdens uitstapjes geboden, maar deze hulp is vaak maandelijks of sporadisch.

Bron: SCP