Onderwijs en praktijk komen samen in ouderenzorg

Voor hogescholen is het lastig studenten enthousiast te krijgen voor de ouderenzorg. Hierdoor dreigt een tekort aan verpleegkundigen in die sector, vertellen Robertha Langenberg (directeur Academie Health Care) en Gerda Brummel (docent Academie Health Care en praktijkverpleegkundige Geert Grootepraktijk Zwolle) van Viaa.

Waarom kiezen studenten nog te weinig voor de ouderenzorg?

Langenberg: “Veel verpleegkundestudenten zien vooral werk in het ziekenhuis voor zich en hebben daar een geromantiseerd beeld bij. De andere sectoren zijn vager voor ze. In de eerste- en tweedejaars stages is het lastig om hbo-v-studenten een compleet beeld te bieden van de ouderenzorg. Dat wordt versterkt doordat er onvoldoende hbo verpleegkundigen zijn om stagiaires begeleiding op hboniveau te bieden.”

Kunnen studenten bewuster worden van de diversiteit van ouderenzorg?

Brummel: “Middels de campagne ‘Daar zit meer achter’ worden hbo-vstudenten gemotiveerd voor het werk in de ouderenzorg. Een belangrijk aspect is de inzet van rolmodellen: voldoende hbo-verpleegkundigen in de ouderenzorg. Tot slot kunnen student-ambassadeurs het positieve karakter van de ouderenzorg uitdragen. We vertellen studenten dat ze echt verschil kunnen maken. Daarvoor is wel een omslag nodig in de maatschappelijk beeldvorming rondom ouderen.”

Langenberg: “Daarnaast komen studenten er in het ziekenhuis vaak achter dat de hectiek en snelle doorloop van patiënten niet de reden was dat ze voor de zorg hebben gekozen. In de ouderenzorg ligt dat anders, en zodra studenten dat ondervinden worden vaak hun ogen geopend.”

Hoe ziet de samenwerking tussen zorginstelling en hogescholen er in dit verband uit?

Brummel: “Het onderwijs schuift steeds meer op naar de praktijk en andersom. Die uitwisseling zal een vlucht nemen. De combinatie tussen werken in het onderwijs en in de praktijk – docenten die ook verpleegkundige zijn of vice versa – is nu nog best lastig, maar levert wel veel op. De integratie zou beter kunnen, het liefst in nieuwe vormen als communities, woonvormen waar bijvoorbeeld ouderen, tienermoeders en statushouders samenwonen en waar studenten bij betrokken zijn. Daar zou leren en werken gecombineerd kunnen worden.

Financiering blijft een lastig onderwerp: het ene potje komt vanuit de gemeente, het andere uit de zorgverzekeringswet. De schotten ertussen zorgen voor obstakels.” Langenberg: “Er ontstaan veel netwerken waarin geëxperimenteerd wordt met samenwerkingen tussen onderwijs en praktijk. Deze wisselwerking is heel belangrijk voor studenten om verdieping te vinden. Je ziet steeds meer netwerkorganisaties, waarin minder ‘ieder voor zich’ wordt gewerkt. Dit speelt bij ouderenzorg maar ook bij sociaal en maatschappelijk werk. Gemeenten staan vaker open voor nieuwe manieren van samenwerkingen.”

Wat is jullie visie op ouderenzorg?

Langenberg: “Ons verpleegkundig model loopt door het hele onderwijsprogramma. Hierin staat de mens in zijn totaliteit centraal. De studenten leren focussen op inclusiviteit en welbevinden, ondanks ziekte of zorgvraag. Dit helpt ons het onderwijs vorm te geven, naar de maatschappij te kijken en open te staan voor samenwerkingen met zorgorganisaties en netwerken.”

Hoe stimuleren jullie samenwerking en enthousiasmeren jullie studenten voor de ouderenzorg?

Brummel: “Wij werken met ‘proeftuinen’, waarin onderwijs, zorg en bedrijfsleven samenwerken. Verschillende studenten van ons zijn student-ambassadeurs. Daarnaast staan er gastdocenten uit de ouderenzorg voor de klas.” Langenberg: “We werken met beroepsgerelateerde casuïstiek; alle lesstof is opgebouwd rond casussen. Wij hebben ervoor gezorgd dat deze casussen goed in balans zijn zodat ouderenzorg voldoende aan bod komt en genormaliseerd wordt. We zijn gestart met een minor ouderenzorg, voor diepgaandere lesstof. Bovendien bieden wij in de hogere leerjaren gerichte stageplaatsen aan in de ouderenzorg, waar voldoende begeleiding op hbo-niveau is.”

[row][half]

[/half][/row]