Huisartsen wegwijs maken in e-mental health

Apps die de psychische gezondheid verbeteren en online zelfhulpprogramma’s over bijvoorbeeld angstklachten of alcoholproblemen zijn voorbeelden van e-mental health. Sinds twee jaar vergoeden zorgverzekeraars de kosten voor de inkoop van e-mental healthprogramma’s door huisartsenpraktijken. De Praktijkondersteuner Huisarts Geestelijke Gezondheidszorg (POH-GGZ) kan deze inzetten als deel van de behandeling. De patiënt gaat dan online met een programma aan de slag en heeft regelmatig face-to-face gesprekken met de POH-GGZ. Dit samen wordt blended care genoemd.

Het is relatief nieuw dat de huisarts meer mogelijkheden heeft om zelf milde psychische klachten te behandelen. Van de huisartsen heeft 95 procent een praktijkondersteuner ggz in dienst. Door de opkomst van e-mental health kunnen mensen met lichte psychische klachten zelf online aan de slag. Zo biedt e-mental health kansen om de zorg betaalbaar te houden. “Door mensen thuis een deel online te laten doen, zoals stemmingsdagboeken bijhouden en oefenen met opdrachten, wordt er tijdswinst geboekt en kan er in de gesprekken stil worden gestaan bij andere zaken”, zegt Jaap Roorda, e-health specialist bij het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).

Toolkit

Huisartsen en praktijkondersteuners willen graag blended care bieden, maar dit gaat niet vanzelf. Welke programma’s zijn er, voor wie zijn ze geschikt en op welke therapieën zijn ze gebaseerd? Zijn ze onderzocht, en hoe zorgen we ervoor dat ze goed geïmplementeerd worden? Dat zijn vragen die veel huisartsen hebben. Het Trimbos-instituut en het NHG hebben om die reden samen met de Landelijke Vereniging Praktijkondersteuners de website ‘E-mental health in de huisartsenpraktijk’ (huisarts-emh.nl) ontwikkeld. Op deze website is een toolkit te vinden die huisartsen wegwijs maakt in het aanbod van e-mental healthprogramma’s.

92% van de POH’s-GGZ heeft e-mental health ingezet

Volgens de e-health monitor 2016 heeft 92 procent van de POH’s-GGZ een vorm van e-mental health ingezet en vindt meer dan tweederde dat dit een meerwaarde kan hebben voor bepaalde patiënten. Toch is het bij consumenten en ook bij huisartsen nog onbekend hoe ze e-mental health effectief kunnen toepassen. Volgens Odile Smeets, projectmanager e-health van het Trimbos-instituut, heeft dat te maken met marketing en de versnippering van de zorg. “Als we flink wat geld zouden hebben om dit goed in de markt te zetten, zouden we veel meer mensen kunnen helpen.”

Huisartsen Informatie Systeem

Er zijn online al veel mooie programma’s te vinden, bijvoorbeeld op de website van Mentaal Vitaal. Ook zou het helpen om te investeren in implementatiebegeleiding van huisartsenpraktijken, stellen zowel Smeets als Roorda. Een belemmerende factor is dat de techniek van e-mental healthprogramma’s niet goed op het Huisartsen Informatie Systeem (HIS) aansluit. Volgens Roorda wordt er nu gewerkt aan het koppelen van e-mental healthprogramma’s en de informatiesystemen voor huisartsen.

Huisartsen zullen steeds meer online actief worden. Consumenten verwachten dat de huisarts digitaal goed bereikbaar is. De website ‘Thuisarts.nl’ ontlast de huisarts al flink en geeft antwoord op veel voorkomende vragen over alle ziektebeelden en ook psychische klachten. “Huisartsen en patiënten zijn blij met deze site omdat er goed onderbouwde informatie is te vinden”, weet Roorda.

Laagdrempelig

Naast mogelijke tijdwinst voor huisartsen en POH’s zijn er meer voordelen van e-mental health. “Het is laagdrempelig en je kunt de programma’s in je eigen tijd volgen. Bovendien kunnen we veel meer mensen bereiken. Een smartphone heeft bijna iedereen. Dat het aanbod nog niet bekend is, blijft een aandachtspunt”, zegt Smeets. Een ander aandachtspunt is hoe je programma’s voor iedereen begrijpelijk kunt maken, en aantrekkelijk genoeg, zodat mensen het hele programma afmaken.