Onderzoek naar anderhalve lijnszorg

Specialisten die in een eerstelijnssetting patiënten zien, onder regie van de huisarts. Zo ontstaat een anderhalve lijnszorg, of beter eerstelijnspluszorg, met interessante vraagstukken.

“De huisarts fungeert in Nederland als poortwachter voor doorverwijzing naar de tweede of derde lijn. Dat moeten we koesteren”, vindt prof. dr. Dirk Ruwaard. Professor Dirk Ruwaard is hoogleraar Public Health & Health Care Innovation aan de Universiteit Maastricht.

Daarnaast is hij voorzitter van de vakgroep Health Services Research en leider van de Academische Werkplaats Duurzame Zorg. Centraal staat hierin onderzoek dat moet bijdragen aan bewijs om de zorg in de toekomst van hoge kwaliteit betaalbaar en toegankelijk te houden. “In de periode 2000-2010 zijn de kosten per Nederlander fors gestegen.

Er wordt een steeds grotere hap genomen door de zorg uit het Bruto Binnenlands Product, waardoor er minder geld beschikbaar is voor bijvoorbeeld onderwijs”, vertelt prof. Ruwaard. “Vergrijzing wordt  nogal eens opgevoerd als de belangrijkste reden, maar dat is niet juist.

Natuurlijk draagt die er aan bij, maar ook de voortschrijdende ontwikkeling in de medische technologie doet een beroep op financiën. Er is steeds meer mogelijk. Daarnaast geldt dat vanaf 2000 onder maatschappelijke druk middelen beschikbaar zijn gesteld aan het wegwerken van wachtlijsten.”

Proeftuin

Door de kostenstijging is duidelijk dat de zorg anders georganiseerd moet gaan worden. Eén van de grootste kostenposten in de zorg zit bij het ziekenhuis. Prof. Ruwaard en zijn team doen onderzoek naar hoe de samenwerking tussen de huisarts en de specialist anders ingevuld kan worden om hoogwaardige zorg tegen minder kosten en naar tevredenheid van de patiënt te kunnen leveren.

In Zuid-Limburg is door samenwerkende partijen uit de eerste en tweede lijn en een zorgverzekeraar een proeftuin opgezet. “In de proeftuin zijn afspraken gemaakt om de specialist in de eerste lijn zijn werk te laten doen. Zo ontstaat er een soort tussenstation waarmee beoogd wordt dat mensen niet onnodig naar de tweede lijn worden verwezen.

We hebben allereerst ervaring opgedaan via een pilot waarin de specialist in de huisartspraktijk werd geplaatst. Hieruit bleek dat je moet oppassen dat er niet een te warme relatie ontstaat tussen huisarts en specialist, waarin de huisarts een patiënt te gemakkelijk door de specialist laat zien. Bovendien moet je dit logistiek goed regelen; je kunt een specialist niet voor één patiënt naar de huisartspraktijk laten komen.

Er is dan ook besloten om twee aparte centra op te zetten waarin via verwijzing van huisartsen, diverse specialisten patiënten zien onder regie van de huisarts, een soort anderhalve lijnszorg of beter eerstelijnspluszorg.”

Monitoren

Het team van prof. Ruwaard monitort de resultaten van de proeftuin. “We kijken niet alleen of dit leidt tot goedkopere zorg, maar ook hoe patiënten en artsen deze zorg ervaren en of de kwaliteit van de zorg goed op peil blijft. Overigens gaan we dergelijke initiatieven in de regio van Oostelijk Zuid-Limburg ook monitoren op hun effecten. Het is spannend welke resultaten deze onderzoeken gaan opleveren.”

[mc4wp_form]