Aanpak van overgewicht en diabetes door aanpassing leefstijl

Onze Westerse maatschappij kampt met een toenemend aantal chronisch zieke mensen. Diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten, kanker: het zijn slechts voorbeelden van chronische ziekten die mede zijn verbonden aan onze leefstijl met een overmaat aan koolhydraten in de voeding. Dr. Yvo Sijpkens (internist-nefroloog Haaglanden MC) en prof. dr. Hanno Pijl (internist-endocrinoloog en hoogleraar in de diabetologie in het LUMC) bespreken hoe het anders kan.

Dr. Sijpkens: “Veel mensen hebben nog altijd het idee dat afvallen en kwestie van minder eten en meer bewegen is. Dat is echt een oude manier van denken. Sterker nog, het is bewezen niet effectief en leidt meestal alleen maar tot frustraties. Overgewicht is bijna altijd het gevolg van ongezonde voeding, we zijn zo gewend geraakt aan zoet en vaak eten. Het gevolg is dat we jarenlang teveel insuline aanmaken om de bloedsuikerspiegel op peil te houden. En als de alvleesklier het niet meer aankan, ontstaat diabetes.” We slaan teveel vet op, vooral in de lever, met als gevaar dat we insulineresistent worden en steeds meer insuline moeten aanmaken om de suikers weg te krijgen. Voeding met verborgen suikers ligt overal op de loer. Tegelijkertijd bestaat er verwarring over wat goede voeding is. “En als dan eenmaal diabetes wordt gediagnosticeerd, volgt een behandeling met medicijnen in plaats van de oorzaak aan te pakken. Dat moet anders.”

Voorkomen én genezen

Prof. dr. Pijl: “Er komt steeds meer besef dat een goede leefstijl niet alleen van belang is voor preventie, maar ook ingezet zou moeten worden bij de behandeling van ziekten. In de context van onze maatschappij met veel koolhydraten die makkelijk verkrijgbaar zijn, is aanpassing van de leefstijl echter heel moeilijk. Voeding is daarbij heel belangrijk, we blijven echter volharden in industrieel geproduceerd voedsel met veel suiker, verkeerde vetten en zout. Bij een gezonde leefstijl past onbewerkt voedsel, biologisch, lokaal en seizoensgebonden. Verder is regelmatige, functionele beweging goed, stressreductie en goede slaap.”

Leefstijlinterventie

“Het gaat erom dat je de juiste leefstijlmaatregelen neemt met het meeste effect. Dit begint met een aanpassing in onze manier van eten, bijvoorbeeld vaker vasten”, vertelt dr. Sijpkens. Met een leefstijlcoach kun je de leefstijlinterventie handen en voeten geven. “En dat is een kwestie van ‘baat het niet, schaadt het niet’”, aldus prof. dr. Pijl. “Maar het baat, tegen allerlei aandoeningen. Een leefstijlcoach begeleidt in de duurzame verandering in de manier van leven. Uiteindelijk gaan we naar gepersonaliseerde leefstijlprogramma’s en ik denk dat e-healthtools daar een belangrijke rol in spelen. Dit is de toekomst van onze gezondheidszorg.”