Alerter op ondervoeding door vroegdiagnostiek en verwijzing naar diëtist

Kwetsbare ouderen die ondervoed raken, komen al snel terecht in een neerwaartse spiraal van lichamelijk functieverlies, valincidenten en langzamer herstel. Margriet Rutgers, operationeel manager van Zuyderland Thuiszorg, en diëtist Suzanne Blom (Voeding en Dieet Best) vertellen over de rol van samenwerking en educatie bij het terugdringen van ondervoeding in de praktijk.

Welke uitdagingen spelen er rondom ondervoeding?

Blom: “Onderzoek wijst uit dat 15 tot 30% van de thuiswonende ouderen ondervoed is. Ondervoeding gaat onder andere ten koste van spiermassa, terwijl je die nodig hebt om niet te vallen.”

Rutgers: “Er komen steeds meer ouderen bij, ze leven steeds langer en blijven langer thuis wonen. Hierdoor stijgt de prevalentie van ondervoeding. Hoewel de bezorgdheid hierover aanwezig is bij zorgprofessionals, ontbreekt soms de benodigde verdiepende kennis om actie te ondernemen. Daarnaast wordt degene mét die kennis – de diëtist – nog te weinig ingezet. Onder meer omdat men de urgentie of toegevoegde waarde niet ziet.”

Hoe kunnen samenwerking en educatie hier verandering in brengen?

Rutgers: “Zuyderland Thuiszorg is in 2018 een samenwerking aangegaan met Nutricia. Als onderdeel daarvan ontvingen 26 wijkteams scholing in de vorm van een e-learning over ondervoeding, gevolgd door twee interactieve sessies over screening en het doorverwijzen naar de diëtist. Wijkzorgteams reageren nu alerter op ondervoeding, benaderen de diëtist eerder en vaker en staan positiever tegenover het gebruik van medische voeding omdat vooroordelen zijn weggenomen. Doordat de diëtist eerder betrokken wordt, is er echter ook meer ruimte voor andere, preventieve voedingsadviezen.”

Boekt het betrekken van de diëtist in de behandeling voldoende succes?

Rutgers: “Het is cruciaal dat de voedingsadviezen in de praktijk goed worden opgevolgd. Dat vraagt om goede samenwerking tussen huisarts, diëtist en het zorgteam om de oudere heen.”

Blom: “Als diëtist kan ik bijvoorbeeld voorstellen om meer eiwitten te eten om de spiermassa op peil te houden, maar eiwitten worden alleen omgezet in spieren als je voldoende calorieën gebruikt, dus niet afvalt, én als je daarbij ook actief bent en beweegt. Tijdens het project Thuis Onbezorgd Mobiel (TOM) is er o.a. samen met Nutricia en Veiligheid.nl gekeken naar het combineren van voedingsadviezen en beweegtraining voor ouderen om senioren langer zelfstandig vitaal en fit thuis te laten wonen.”

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Nutricia