Consument besteedt kwart meer aan duurzame voeding

Consumenten besteedden in 2016 voor 3,8 miljard euro aan duurzaam voedsel, een stijging van 26% ten opzichte een jaar eerder. Het aandeel duurzaam voedsel binnen de totale voedselbestedingen is daarmee gestegen van 8% in 2015 naar 10% in 2016. Aan de keurmerken Biologisch en Beter Leven wordt het meest besteed. Dit blijkt uit de jaarlijkse Monitor Duurzaam Voedsel, uitgevoerd door Wageningen Economic Research in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.

Groei in vrijwel alle productgroepen

In 2016 lieten alle productgroepen binnen duurzaam voedsel, met uitzondering van zuivel, per saldo een groei zien in de bestedingen. De consument koopt met name duurzamer vlees en vleeswaren; 31% van de aangeschafte vleesproducten is duurzaam. Daarna volgen koffie en thee met 24%. Het grootste marktaandeel binnen een bepaalde productgroep behelst eieren; 40% van alle verkochte eieren zijn duurzaam.

Consument koopt onderweg 42 procent meer duurzaam voedsel

De duurzame bestedingen in de foodservice zijn in 2016 met 12 procent gestegen vergeleken met een jaar eerder. In de foodservice is met name de omzet van duurzame koffie en thee toegenomen. Het aanbod van duurzame vis en zuivel nam echter af. Alle verkoopkanalen binnen de foodservice lieten vorig jaar een stijging in consumentenbestedingen aan duurzaam voedsel zien.

Bij verkooppunten ‘onderweg’ (vliegtuig, trein en auto) is in 2016 vergeleken met een jaar daarvoor de grootste procentuele toename zichtbaar (42%). In de speciaalzaken duurzame voeding (winkels die streven naar een zo groot mogelijk aandeel biologisch voedsel in het assortiment) is ook dit jaar sprake van stilstand in de bestedingen.

Verkoop duurzame voeding in supermarkten gestegen met 36 procent

Duurzame voeding wordt vooral in de supermarkt, in de foodservice (zoals horeca, zorginstellingen en recreatie) en in speciaalzaken voor duurzame voeding gekocht. Bestedingen in supermarkten zijn in 2016 gestegen naar meer dan 2,4 miljard euro. Een toename van 36% ten opzichte van een jaar eerder. De groei zit in dit verkoopkanaal met name in een ruimer aanbod. De verkoop van vlees en vleeswaren met het Beter Leven-keurmerk, en groente en fruit met het Rainforest Alliance-keurmerk is het laatste jaar toegenomen. Van alle bestedingen aan vis in supermarkten gaat 51% naar duurzaam gevangen of gekweekte vis. In totaal wordt in de supermarkt 12% besteed aan producten met een duurzaamheidskeurmerk.

Het keurmerk Beter Leven

Nederland telt zo’n tien keurmerken die duurzaam voedsel aanbieden. De meeste producten werden door het keurmerk BeterLeven (31 procent) verkocht, gevolgd door Biologisch(30 procent) en UTZ Certified (22 procent). Met 39 procent van alle bestedingen aan keurmerken was vooral vlees in de supermarkten het meeste via keurmerken verkochte product. 

Wat is duurzaamheid?

Duurzaam voedsel wordt in de Monitor Duurzaam Voedsel gedefinieerd als voedsel waarbij tijdens de productie en verwerking meer rekening is gehouden met milieu, dierenwelzijn en/of sociale aspecten dan wettelijk verplicht is. Het is feitelijk juister om te spreken van duurzamer voedsel, om aan te geven dat het gaat om een verhoudingsgewijs duurzaam product. Verduurzaming van voedsel is een proces van continue verbetering in productieprocessen en -ketens, waarbinnen keurmerken een instrument zijn om bepaalde duurzaamheidscriteria te borgen. De Monitor meet bestedingen aan voedingsmiddelen die door consumenten op één of meer aspecten als duurzaam kunnen worden herkend.

Data Monitor Duurzaam Voedsel

De Monitor Duurzaam Voedsel geeft een overzicht van de consumentenbestedingen aan duurzaam voedsel in Nederland. Daarbij gaat het om producten die voorzien zijn van een keurmerk met onafhankelijke controle, zoals MSC, Fairtrade en Biologisch. De geaggregeerde data voor het berekenen van de bestedingen aan voedsel in foodservice en speciaalzaken duurzame voeding zijn samengesteld respectievelijk door Foodstep en Bionext. De data voor het berekenen van de bestedingen aan voedsel in supermarkten is gezamenlijk samengesteld door het CBS en Wageningen Economic Research.

Bron: Wageningen University & Research.