Hormoonspiraaltje geeft hogere stressrespons

Anticonceptie door middel van een hormoonspiraaltje heeft bij vele vrouwen mogelijk ongewenste bijwerkingen. Uit onderzoek van het Erasmus MC blijkt dat vrouwen met zo’n spiraaltje hogere cortisolwaarden, een hogere hartslag tijdens stress-testen en hogere niveaus van haarcortisol hebben dan vrouwen die andere vormen van anticonceptie gebruiken.

Langdurige chronische stress kan leiden tot psychische aandoeningen zoals depressie en concentratieproblemen. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Psychoneuroendocrinology.

Hormoonspiraaltje veelgebruikt anticonceptiemiddel

In Nederland is het hormoonspiraaltje een veelgebruikt anticonceptiemiddel. Ruim 12% van de vrouwen tussen 18 en 45 jaar heeft een spiraaltje, en dat percentage stijgt jaarlijks. Het spiraaltje is populair, omdat het gedurende vijf jaar beschermt tegen zwangerschap en de menstruatie bij veel vrouwen stopt. De populariteit wordt versterkt door de opvatting dat het hormoon alleen lokaal, in de baarmoeder, wordt afgegeven.

Hoe reageert het lichaam op een stresstest?

Jurate Aleknaviciute, onderzoeker op de afdeling Psychiatrie van het Erasmus MC, deed onder supervisie van prof.dr. Steven Kushner, hoogleraar neurobiologische psychiatrie, onderzoek naar de effecten van de hormoonspiraal, en meer specifiek naar hoe vrouwen lichamelijk reageren op een stresstest. Hieruit blijkt dat vrouwen die een hormoonspiraal gebruiken een hogere cortisolrespons lieten zien bij de stresstest dan vrouwen die de pil slikken of een natuurlijke menstruele cyclus hebben. Ook bleken de vrouwen met een spiraaltje een aanzienlijk verhoogde hartslagfrequentie te hebben, namelijk gemiddeld meer dan tien slagen per minuut hoger dan vrouwen die de pil of niks gebruiken.

Herziening richtlijnen van het hormoonspiraaltje

Kushner: “De huidige richtlijn omtrent informatie over het hormoonspiraaltje moet dringend herzien worden. Momenteel wordt vrouwen verteld dat het hormoonspiraaltje enkel lokaal in de baarmoeder werkzaam is. Dit is mede gebaseerd op de veronderstelling dat de hoeveelheid hormonen die elders in het lichaam komen verwaarloosbaar klein is.”
Aleknaviciute: “Uit onze studie blijkt nu dat deze aanname niet correct is. Vrouwen moeten daarom op de hoogte worden gesteld dat de effecten van het hormoonspiraaltje niet uitsluitend lokaal zijn en dat de verhoogde stressrespons mede door de effecten van het hormoonspiraaltje op de hersenen ontstaat.”

Bron: Erasmus MC