Omgaan met de overgang vraagt om een nieuwe mindset

De overgang is een levensfase waar elke vrouw in de meeste gevallen tussen de veertig en zestig mee te maken krijgt. Tachtig procent ondervindt er klachten van, waarvan een derde ernstig. Dorenda van Dijken, gynaecoloog en voorzitter van de Dutch Menopause Society, noemt de overgang een soort ‘tweede puberteit’. “De puberteit en de overgang leiden allebei van de ene hormonale fase naar de andere. In de puberteit beginnen de eierstokken oestrogenen aan te maken, in de overgang houden ze daar weer mee op.”

Overgangsklachten

Er zijn een paar overeenkomsten, zoals de soms hevige menstruaties en een ‘kort lontje’ door vermoeidheid en stemmingswisselingen. Verder zijn de verschijnselen van de overgang uniek. ‘Opvliegers’ en nachtelijke transpiratie zijn bekend, maar ook labiliteit, spier- en gewrichtsklachten, hartkloppingen, haarverlies en figuurverandering treden veelvuldig op. Ook paniekaanvallen, opgejaagd gevoel en geheugen- en concentratiestoornissen horen erbij. Stress verergert de klachten en kan tot schaamte leiden.

Zijn er oplossingen voor de overgangsklachten? Volgens Van Dijken is goede informatie het belangrijkste.
“Vrouwen moeten weten wat er wel en niet bij hoort.” Het beste middel is volgens haar hormoontherapie, die het hormoontekort aanvult. “Werkzaam en ongevaarlijk, maar het product lijdt onder een sterk negatieve beeldvorming.” Men zou er de kans op borstkanker mee vergroten. Het risico voor borstkanker is echter gekoppeld aan het type hormoon en geldt alleen bij langdurig gebruik. “In Nederland zijn de middelen veilig.”

Alternatieve middelen zijn fyto-oestrogenen voor lichte klachten, en traditionele Chinese acupunctuur. Gezonde voeding en leefstijl verminderen de klachten niet, maar geven wel betere kwaliteit van leven.

Nieuwe mindset

Nu ook meer vrouwen van boven de vijftig participeren in de arbeidsmarkt, moeten overgangsklachten wel serieuzer worden genomen. De teneur is nog te veel dat men niet mag ‘zeuren’. Een nieuwe mindset moet tot minder schaamte leiden. De beroepsvereniging voor gynaecologen (NVOG) doet er alles aan om de kennis en beeldvorming te verbeteren en heeft voor 2020 als jaarthema: “Menopauze/gezond ouder worden als vrouw” gekozen.