Risico op hart- en vaatziekten groter vóór de overgang

Vrouwen blijken in de aanloop naar de overgang een groter risico op hart- en vaatziekten te hebben. Ruim 1500 vrouwen zijn 10 jaar lang gevolgd voor, tijdens en na hun overgang. Onderzoekers concludeerden dat in de periode vóór de overgang vrouwen sneller het metabool syndroom ontwikkelen. Dit kan leiden tot hart- en vaatziekten.

Rol van het metabool syndroom

Het metabool syndroom is een chronische stofwisselingsstoornis. De symptomen die het metabool syndroom kenmerken zijn:

• insulineresistentie; komt veelal voor bij personen met (ernstig) overgewicht
• glucose-intolerantie
• bloedvetafwijkingen; waaronder hyperinsulinemie, dyslipidemie (hoog plasma triglyceriden en LDL-cholesterol, laag plasma HDL-cholesterol)
• hoge bloeddruk

Volgens de WHO is er sprake van deze aandoening als insulineresistentie of glucose-intolerantie voorkomt en minstens twee andere symptomen. De overgang gaat gepaard met veranderingen in de lichaamssamenstelling en lichaamsvetverdeling. Zo kan bijvoorbeeld een veranderende buikomvang (gewichtstoename) zorgen voor insulineresistentie. Treden er hiernaast ook nog bloedvetafwijkingen op, dan ontwikkelt een vrouw sneller het metabool syndroom. Met als gevolg een verhoogd risico op hart- en vaat ziekten.

Etnische verschillen

De resultaten lieten volgens onderzoeker Deboer een opmerkelijk verschil zien in etniciteit. Vooral bij vrouwen met een donkere huidskleur ontwikkelde het metabool syndroom zich sneller in de periode ervoor. En vertraagde dit proces na de overgang. Deze werd gekenmerkt door een veranderende buikomvang (insulineresistentie), cholesterolgehalte en glucose-intolerantie. Daarentegen was van het omgekeerde sprake bij vrouwen met een blanke huidskleur. Met name het gehalte goede cholesterol (laag plasma, HDL) zakt in de periode na de overgang. Deze ontwikkeling is slecht omdat laag plasma HDL ervoor zorgt dat slechte cholesterol wegblijft op plaatsen in het lichaam waar het niet hoort. Het helpt hiermee het risico op hart– en vaatziekten te verminderen.

Eerder onderzoek

Deboer verklaart dat de bevindingen eerdere gedachten van experts betwisten. Waar gedacht werd dat met name de periode na de overgang risico’s op hart- en vaatziekten met zich meebracht, blijkt op basis van dit onderzoek dat juist de periode voor de overgang meer van invloed is. Het belang hierbij voor vrouwen is volgens hem om aandacht te geven aan leefstijlfactoren, waaronder lichamelijke (in)activiteit en voeding.

Bron: Journal of the American Heart Association.